1960 - Een Amelander Commandeursfamilie

Commandeurs

Het boekje van 8 bladzijden dun en een geel kaft is uitgegeven door Stichting De Ouwe Pôlle. Het werd uitgegeven naar aanleiding van een lezing. Het geeft wat informatie over commandeurs. De bekendste zijn  Marten Jansen en Hidde Kat, omdat zij hebben opgeschreven wat ze hebben beleefd op hun reis die in maart 1777 in Hamburg begon. Er zijn behalve deze twee veel meer commandeurs en J. Woudstra noemt in dit dunne werkje diverse andere namen.

• Een Amelander Commandeursfamilie
• J. Woudstra
• Uitgegeven door De Ouwe Pôlle
• 22 oktober 1960

1955 - Hamburgs Grönlandfahrt

Dit boek, 'Hamburgs Grönlandfahrt auf Walfischfang und Robbenschlag vom 17. -19. Jahrhundert' lag zomaar in mijn brievenbus. Ik kreeg het, omdat de eigenaresse wel wist dat het bij mij in goede aarde zou vallen, omdat ik naar Spitsbergen ben geweest en omdat ik familie ben van Hidde Dirks Kat en omdat ik veel over walvisvaart lees. En reken maar dat ik er blij mee ben. 

Het boek is in het Duits, maar dat is geen drempel. Het gaat over de Hamburgse reders, over de commandeurs die voor die reders voeren, over de schepen en over de dramatische reizen die gemaakt werden. Op Ameland kennen wie de verhalen van Hidde Dirks Kat en Marten Jansen. Die twee staan ook vermeld in dit grote en dikke boek. Er staat een uitklapkaart in van de Groenlandse en Noorse Zee, waar in 1777 het pakijs lag, waar het drijfijs en waar het landijs, waar de schepen nog voeren en waar ze werden gekraakt door het ijs. Achterin het boek zit een uitklapblad met een grafiek van de aantallen walvisvaarders die in de jaren 1669 tot 1861 uitvoeren. In de 19e eeuw werd dat rap minder, de walvissen waren om en nabij op en het loonde niet meer.

Zelfs het portret van Kat staat erin. Een mooi boek. Blij mee. Dank, lieve schenker.

• Hamburgs Grönlandfahrt auf Walfischfang und Robbenschlag vom 17. -19. Jahrhundert
• Wanda Oesau
• Verlag Glückstadt - Hamburg
• 1955

De kaart

Marten Jansen

Aantal schepen in 17e tot 19e eeuw

Ons ideale oord

(Op de wijs van het lied van de IJssel)

Waar eeuwenlang de straten naamloos waren
tot groot verdriet der burgerlijke stand
Wij nu al jaar op Lap- en Katstraat staren
Daar ligt ons onvolprezen Ameland

Waar burenplicht in ere wordt gehouden
Het Hollums licht doorboort de duist're nacht
Nog wordt gejut bij hitte en bij koude
ligt Ameland daar ben ik groot gebracht

De badgast komt er uit verre streken
De Duitser toeft er op de Engelsman
Waar Blieke en het Kooiplak van zich spreken
Daar ligt mijn land dat'k nooi vergeten kan

De reddingboot getrokken door de paarden
rijdt na alarm op strand de branding aan
De Blinkert is mijn schoonste plek op aarde
Daar ben ik thuis, daar heeft mijn wieg gestaan

Waar paard en koe zich jaarlijks laten keuren
Sint Nicolaas de vrouwen niet bekoort
Daar vind ik steeds wat er ook mag gebeuren
Mijn Ameland, mij ideale oord. 

1944 - Avondrood - Bloemlezing en overzicht der stadsfriese, Amelandse en Bildtse letteren

Uitgebreide beschrijving streektalen en stadsfries. Prof. H. Burger. Nr 2 in Harm Tiesingreeks. Tientallen teksten.

Hardcover, 368 bladzijden, 3 kaarten en 17 portretten getekend door J. Rotgans.
Stadsfries, Leeuwarden, Dokkum, Sneek, Bolsward, Franeker Harlingen, Kollum, Heerenveen. Het Amelands, taal Ameland en het Bildts.

In het tweedehands circuit is nog wel een exemplaar te vinden, bijvoorbeeld op boekwinkeltjes.nl (april 2024).

• Avondrood - Bloemlezing en overzicht der stadsfriese, Amelandse en Bildtse letteren
• H. Burger
• Uitgegeven door Van Gorcum Assen
• 1944

Dit is ons eiland

(op de wijs van Daar bij die molen)

Een eiland aan de Waddenzee

Dat is ons Ameland

En op het land met zwartbont vee

Omringd door duin en strand

Als het aanstonds weer winter wordt

Ligt Ameland in rust

De dagen worden dan weer kort

Hier aan de waddenkust.

 

Dat is ons eiland, dat is ons eiland

Dat is ons eiland hier aan de Waddenzee.

Dat is ons eiland, dat is ons eiland

Dat is ons eiland hier aan de Waddenzee.

 

Komt dan de lente weer in't land

En weer de leeuwerik zingt

En schijnt de zon weer op het strand

De bloemknop open springt

Trekt Ameland het feestkleed aan

Als de natuur ontwaakt

De bloemen dan weer bloeien gaan

En alles bloeiend maakt.

 

Dat is ons eiland, dat is ons eiland

Dat is ons eiland hier aan de Waddenzee.

Dat is ons eiland, dat is ons eiland

Dat is ons eiland hier aan de Waddenzee.

 

En als het dan weer zomer wordt

Dan vaart men op het wad

De nachten worden dan weer kort

met mensen uit de stad

Men komt dan uit het buitenland

En overal vandaan

Zo varen zij naar Ameland

Die met vakantie gaan.

 

Dat is ons eiland, dat is ons eiland

Dat is ons eiland hier aan de Waddenzee.

Dat is ons eiland, dat is ons eiland

Dat is ons eiland hier aan de Waddenzee.

 

Komt dan de herfst weer in het land

De zomer is voorbij

Dan keert de rust op Ameland

Voor u en ook voor mij

Dan ligt ons eiland in de rust

En op het stille strand

Daar raast de zee weer aan de kust

Van ons mooie Ameland.

 

Dat is ons eiland, dat is ons eiland

Dat is ons eiland hier aan de Waddenzee.

Dat is ons eiland, dat is ons eiland

Dat is ons eiland hier aan de Waddenzee.

Beeld en Geluid

'Beeld en Geluid - Proza en Poëzie van Ameland's bodem' werd uitgegeven door De Ouwe Pôlle Ameland. De inhoud is een weerslag van het werk van een Beeld en Geluid werkgroep van De Ouwe Pôlle. Ze verzamelden versjes en legenden uit vervlogen tijden en bundelden het in dit boek. 

Het boek heeft een voorwoord van Burgemeester Michiel Zonnevylle. Het jaar van uitgave is niet vermeld, maar het moet tussen 1985 en 1993 zijn geweest, de periode dat Zonnevylle burgemeester en voorzitter van Stichting De Ouwe Pôlle was.

• Beeld en Geluid - Proza en Poëzie van Ameland's bodem
• Uitgave van Stichting De Ouwe Pôlle.

Uitgaven van 1970 en eerder

Via deze link zie je de uitgaven van voor 1971.