donderdag 24 december 2020

Column - Vrolijk Kerstfeest

Er is veel om ons druk over te maken en dat doen we dan ook regelmatig. Neem nou de kerstgroet. Een taalonderzoeker inventariseerde een paar jaar geleden hoe er in het Nederlandse taalgebied gegroet wordt. Dat gaat van ‘fijne feestdagen’ naar ‘fijne kerst’, ‘prettige kerstdagen’, ‘vrolijk kerstfeest’ naar ‘zalige Kerstmis’. En nog wat varianten daartussen. Meestal gebruik ik fijne kerstdagen, al vind ik vrolijk kerstfeest ook heel bruikbaar. Dat is werelds en christelijk samen in één positieve groet. Zalige Kerstmis vind ik eigenlijk de mooiste, maar ik ben niet katholiek, dus daar kijk en luister ik met plezier naar, maar gebruik hem zelf niet. Groeten en wensen pontificaal ontdaan van elke traditie vind ik kaal. Daar doen we dus niet aan mee.

Mijn Kerstmis is al vrolijk begonnen met het verheugen om kleine dingen. Dik een jaar geleden kocht ik een eettafel van licht eiken met een slank en modern uiterlijk. Een werkelijk prachtige tafel, eentje met een uitschuifblad. Mijn kamer is niet zo groot, dus doorgaans past een kleine tafel beter, maar er zijn momenten dat een groot tafelblad vereist is. Als er Vals Spel Monopoly gespeeld gaat worden, bijvoorbeeld. Ik had nog nooit van die variant gehoord, maar hij is leuk. Voorafgaand aan het spelletje moest het middenblad onder de uitschuifbladen vandaan worden getoverd. De tafel kan meteen tot na de kerst in uitschuifstand blijven staan, om ruimte te bieden aan gourmetstel, schalen, borden en versierinkjes voor maaltijden die op het programma staan en op oudejaarsavond voor de sjoelbak.

En toen zag ik hoe mooi het tafelblad is geworden na een jaar gebruik. Er is een patin zichtbaar die de eiken spiegels doet glanzen. Het is prachtig, hoe een tafel in twaalf maanden tijd jouw tafel kan worden. Gewoon door hem te gebruiken waarvoor hij bedoeld is.
Het middenblad steekt af bij de iets glimmende linker- en rechterhelft. Dat hout is nog zoals de hele tafel eruit zag toen hij nieuw was. Er zit alleen een laagje stof op.
Ik laat de tafel nog even uitgeschoven staan, om eraan te lezen, koffie te drinken, te eten en spelletjes te doen. Dan trekt uiteindelijk het middenblad wel wat bij. Dat hij nooit zo zal glanzen als zijn grote linker- en rechter broeder is helemaal niet erg. Het verschil in glans zal elke keer weer vrolijk stemmen. 

Oh ja, die Merry Christmas of, nog erger, X-mas: niet doen hoor! We zitten nog altijd in het Nederlandse taalgebied, waar genoeg varianten voorhanden zijn om elkaar een mooie kerst te wensen.

Vrolijk Kerstfeest, allemaal.

Jeanet de Jong

maandag 21 december 2020

Een avontuur van Amadeus Strijkstok

Amadeus Strijkstok op Ameland
Edwin en Valentijn Hellendoorn tekenden en schreven in de vakantie van 2020 een stripboek dat speelt op Ameland. De Rotterdamse vader en zoon maakten er een vakantieproject van en inmiddels zijn de avonturen van Amadeus Strijkstok zo geliefd, dat ze met een volgend album bezig zijn. Dat speelt op Texel.

maandag 14 december 2020

zaterdag 12 december 2020

WPDetails #13

WPDetails is het personeels- en relatiemagazine van Wagenborg passagiersdiensten. Het blad komt huis aan huis op Schiermonnikoog en Ameland.  

Het thema van dit nummer is 'Toekomst', met mooie toekomstverhalen. In de rubriek Drie mensen, drie visies gaat het over de toekomst van het toerisme. De collega rederij die geportretteerd wordt is  DFDS, de rederij van onder meer de ferry naar Engeland.

  • WPDetails #13
  • Jaargang 5
  • December 2020

maandag 7 december 2020

Column - Pepernoten

Eigenlijk moet je dat op 7 december ook niet meer doen, pepernoten eten. Er komt niets dan narigheid van: een volle maag en moppers van de mevrouw van het buffet. Ik was eindelijk weer eens naar de vaste wal en het was mijn derde overtocht sinds de ingang van mijn lopende halfjaarabonnement bij Wagenborg. Kost me dus zo’n 25 euro per overtocht, maar daar wilde ik het niet over hebben. WPD heeft het prima voor elkaar. In de wachtruimte staat een mondkapjesautomaat, aan boord wordt de verf van trapleuningen en tafeltjes gesopt en de reizigers zitten veilig in compartimentjes, omgeven door plastic dat tussen de banken is gespannen.

Op de heenreis zit aan het ene tafeltje een jong stel dat volledig geprepareerd op reis is gegaan. Ze zitten te dobbelen en hebben een vilten kleedje mee zodat medereizigers niet de zenuwen krijgen van steeds maar weer rammelende stenen. Ook rollen de dobbelstenen minder snel van tafel en hoeven ze er niet om de haverklap op de kop onder het tafeltje naar te zoeken en graaien. Aan het andere tafeltje zit een familie waarvan de papa een film op zijn tablet volgt. Het is luid en duidelijk te horen, maar net niet te verstaan. Op de vraag of ze dan echt geen oortjes mee hebben, komt er al snel een bundeltje wit snoer met oortelefoontjes tevoorschijn. Elk compartimentje zit in z’n eigen coconnetje zonder de buren te hinderen.

De terugreis is een verhaal apart. Ik had een zakje pepernoten gekregen en die scheur ik, een beetje hongerig van de reis, aan boord open. Mondkapje af, pepernoten erin, in rap tempo. Tot de mevrouw van het buffet langskomt en bij mijn tafeltje blijft staan. Of ik mijn mondkapje wel voor wil doen, spreekt ze me aan. “Ja, maar ik zit te eten,” werp ik tegen, refererend aan de vele bordjes waarop staat dat je het mondkapje af mag doen om te eten en te drinken. Pepernoten is geen eten, weet de mevrouw zeker. Onder eten verstaat ze een broodje of boterham. Ik was mijn flesje water vergeten, maar vraag me wel af of water ook tot de niet serieus te nemen voedingsmiddelen gerekend moet worden. Het was me de discussie niet waard en ik had al meer dan genoeg van die kleine koekjes naar binnen gewerkt, maar het zet je wel aan het denken over de status van een en ander en over discriminatie van voedingswaar. Thuis ben ik de pepernoten maar even gaan troosten.

Jeanet de Jong

donderdag 3 december 2020

En ze leefden nog lang en…

‘En ze leefden nog lang en…’ is het resultaat van de gelijknamige schrijfwedstrijd. Opgezet tijdens de eerste golf van de Corona pandemie, toen veel mensen plotseling thuis waren komen te zitten en zoekende waren naar, wat nu? Hoe vaak hoor je mensen niet zeggen dat ze ook zouden willen schrijven? Als ze maar meer tijd hadden. Druk met werk en zo. De lockdown zorgde voor vrije tijd in overvloed. Dus wat nu? Het inspireerde Marco Stroo tot het organiseren van de wedstrijd. In overleg met uitgeverij Keytree kreeg dit al snel vorm. Over sprookjes, want hoe lastig het ook is, een sprookje loopt altijd goed af. Net waar we tijdens deze pandemie zo naar zoeken, een goeie afloop. Door het flink aantal inzendingen, was het lastig om een selectie van de beste verhalen te maken. Het uiteindelijke resultaat is een veelzijdige, kleurrijke en lezenswaardige bundel.

Een van de verhalen, 'Sterre', is van Dimphy Timmers uit Hollum.

  • En ze leefden nog lang en…
  • Marco Stroo - Tekst en illustraties
  • 25 andere schrijvers 
  • Uitgeverij Keytree
  • ISBN 9789492719287
  • 3 december 2020
  • € 18,50

dinsdag 1 december 2020

De Amelander december/ januari/ februari 2020/ 2021

'De Amelander, het vrijetijdsmagazine van en voor Ameland'.

De Amelander van januari/ februari 2020 met verhalen over Afie en Anke en over Phia Baruch.

Lees hem hier online.

  • De Amelander december/ januari/ februari 2020 
  • Jaargang 56 nummer 11
  • Uitgever Klaas Touwen
  • December 2020
  • € 2,40

vrijdag 20 november 2020

Het Grote Bosatlas Puzzelboek

'Het Grote Bosatlas Puzzelboek' paart oude en nieuwe kaarten, geschiedenis en aardrijkskunde aan puzzels. Al puzzelende reis je over de wereld en leer je nieuwe feiten over de geschiedenis kennen. Het eerste deel maakt een rondgang door Nederland en het tweede deel heeft als thema 'water'. De puzzelvragen zijn kennisvragen of je kunt de antwoorden vinden door goed te speuren op de naastgelegen kaarten. Dit boek staat in dit blog omdat Ameland erin voorkomt. De dubbelpagina over het eiland heeft als onderwerp de plannen voor inpoldering van het wad tussen Ameland en vasteland. De puzzel sluit naadloos aan op het boek Waddenwolf van Corine Neijenhuis

Cartograaf Tjeerd Tichelaar (1958) en uitgever Peter Vroege (1956) zijn beiden al jarenlang betrokken bij het maken van de Bosatlas. Zij combineren hun liefde voor cartografie met puzzelen. 

Ik kreeg het boek in m'n körkfe, op Oudejaarsdag, ingepakt in sinterklaaspapier. Sinterklaas, Kerst en Vadertje Tijd gooiden we op één hoop en daar maakten we een gezellige pakjesmiddag van. Dit bijzondere puzzelboek was een van de meest verrassende pakjes. De puzzel over Ameland is inmiddels opgelost en ook de naam van de persoon die gelieerd is aan de Waddenzee is bekend. Een heerlijk boek.

Koop het boek in de boekhandel of bestel het via deze link.

  • Het Grote Bosatlas Puzzelboek
  • Tjeerd Tichelaar en Peter Vroege 
  • ISBN 9789492911797
  • Uitgeverij Keesing Nederland BV
  • € 14,99
  • November 2020



dinsdag 17 november 2020

61 eilanden in de Waddenzee – een ontdekkingsreis

61 eilanden in de Waddenzee
Van Texel tot Fanø, Evert Jan Prins brengt als alle 61 bewoonde en onbewoonde Waddeneilanden in de Waddenzee in beeld met schitterende fotografie en mooie reisverhalen. De Nederlandse, Duitse en Deense eilanden kennen landschappelijk en historisch veel overeenkomsten, maar de auteur laat ook feilloos het eigen karakter van ieder eiland zien. Hij laat inwoners aan het woord, heeft oog voor de cultuurhistorie en de overal aanwezige overweldigende natuur. Het boek heeft meer dan 500 foto’s en kaarten van dit Unesco Werelderfgoed. Vanzelfsprekend staat Ameland erbij.

Evert Jan Prins is kenner van het Waddengebied en heeft jarenlang rondgezworven om alle eilanden te kunnen bezoeken.

 

  • 61 eilanden in de Waddenzee – een ontdekkingsreis
  • Evert Jan Prins
  • Uitgeverij Noordboek
  • ISBN 9789056156732
  • November 2020
  • € 49,90

Koop het boek in de boekhandels op de eilanden of bestel het via deze link.

zaterdag 14 november 2020

Terug naar het Blauwe Huis

Terug naar het Blauwe Huis
Na een ernstig auto-ongeluk is de succesvolle actrice Cathelijne in een rolstoel terechtgekomen. Ze heeft veel moeite haar leven weer
enigszins op de rit te krijgen. Daarbij helpt het niet dat haar man
Sven haar alles uit handen wil nemen. Hun liefde was toch al niet
meer zo gepassioneerd, maar nu ze in deze situatie terecht zijn gekomen is hij meer een verzorger dan een minnaar. Cathelijne besluit
alleen terug te gaan naar het Blauwe Huis, hun zomerhuis op
Ameland (waarom dan een foto van een niet-Amelander vuurtoren op de voorkant?).
Al snel ontmoet ze Maarten, een wat wonderlijke, gesloten man.
Ze schenken elkaar hun vertrouwen en beleven bijzondere dagen.
Maar dan blijkt dat Maarten doelbewust het gezelschap van Cathelijne
heeft gezocht, om een duistere reden. Onbedoeld wordt een
groot geheim ontrafelt.

Het boek is ook te koop als Groot Letterboek.

Koop het boek in de Amelander boekhandel of bestel het hier.

  • Terug naar het Blauwe Huis
  • Hemmink
  • Uitgeverij Aspekt BV
  • ISBN 9789464240122
  • 2020
  • € 18,95

zondag 1 november 2020

Kunstmaand agenda 2021

Agenda 2021
De Kunstmaand agenda 2021, uitgegeven voor de Kunstmaand van 2020, is te koop in Galerie November aan de Bureweg in Nes, in boekhandels en bij diverse Kunstmaand locaties. In de agenda staat bij elke maand een kunstwerk dat tijdens Kunstmaand Ameland van 2020 te zien is. Het thema van de 25ste Kunstmaand Ameland in 2021 is 'Silver Lining'.

  • Kunstagenda 2021
  • Uitgegeven door Kunstmaand Ameland
  • November 2020

zaterdag 17 oktober 2020

Eilandgedichten

Eilandgedichten is een boek van Ian MacMenamin, met illustraties van Claudia Kessels.

Gedichten en illustraties vinden hun oorsprong op Ameland.

Ian MacMenamin komt vaak op Ameland en woont er tijdelijk. Eilandgedichten is zijn eerste boek. Ian MacMenamin schrijft al enkele jaren actief. Voorheen schreef hij hoofdzakelijk voor theater in Schotland.

 

Claudi Kessels woont in Amsterdam en ook zij bezocht het eiland om inspiratie op te doen voor haar wonderschone illustraties.


De gedichtenbundel kost 20 euro en is via de website Eilandgedichten.net te bestellen en bij verschillende winkels op het eiland, waaronder De Mispel en Wijnen van Egbert.


Lees hier meer over Eilandgedichten.

  • Eilandgedichten
  • Ian MacMenamin en Claudia Kessels
  • Uitgave in eigen beheer
  • € 20,--
  • Oktober 2020
Beleef je plezier aan dit blog en helpen de posts je op weg uitgaven over Ameland te vinden? Doneer dan op Ko-fi een kopje koffie van € 2,-- als waardering voor de blogger 💜.  Klik hier voor de link.

zondag 4 oktober 2020

Migratiedynamiek op de Waddeneilanden

Migratiedynamiek op de Waddeneilanden
'Migratiedynamiek op de Waddeneilanden' is een rapport van de Waddenacademie over het komen en gaan van eilandbewoners. Wie vertrekt is vaak jong en nog niet bemiddeld, wat komt is vaak 55+ en gearriveerd. Die migratie heeft grote impact op de eilanden, met als afschrikwekkende voorbeelden Norderney en Sylt.

De Waddenacademie deed er onderzoek naar en liet dit rapport, Position paper, opstellen.

Het rapport is online te lezen via deze link.

  • Migratiedynamiek op de Waddeneilanden
  • John Dagevos, Sanne Paenen, Ellen Dingemans en Fenna Bijster
  • Uitgegeven door de Waddenacademie
  • ISBN 978 94 90289 53 9
  • Oktober 2020

donderdag 1 oktober 2020

Column - Negatief

Het is nooit fijn om negatief te zijn. Het is altijd leuker om te lachen en te zeggen “Komt goed!”, een duimpje op te geven of een lachebekje te plaatsen. Positief valt altijd beter dan negatief, behalve bij de coronatest. “Gefeliciteerd!”, zegt buurman B. Hij rijdt voorbij, stopt, rijdt achteruit tot hij ter hoogte van mij is en zijn raampje openrolt. “Een felesetasie wea’dech!” Jazeker, dat is het. Bedankt, buurman B! En zo kwamen er op diverse manieren felicitaties en harten onder de riem binnen.

Na een paar dagen wachten en thuisquarantaine was het verlossende telefoontje eindelijk daar. Hoe blij kun je zijn met een negatieve uitkomst! Heel blij en opgelucht, al galmen de woorden van de GGD-meneer wel wat verontrustend na. “Op het moment van de test was u negatief.” We doen daarom nog maar even kalm aan en gaan niet naar de supermarkt. Er is altijd wel een schoonzus die de boodschapjes wil verzorgen. Die rollen beskuut willen we niet missen. Groenteboer B bezorgde al aardbeitjes aan huis en zo komen zus G en ik ruimschoots aan onze vitaminen.

Zelf had ik nog een paar boodschapjes staan voor broer C die in De Stelp woont. Wat shampoo, tandpasta. Van die dingen. Noodzakelijke poetsmiddelen, zeg maar. Dat wilde ik hem even brengen; registreerde me in de map die bij de ingang klaarligt, desinfecteerde mijn handen en wilde net via de schuifdeuren naar binnen stappen, toen een medewerkster me tegenhield. Ze hadden de regels goed bestudeerd en het protocol er nog eens op nageplozen: ik mocht tot en met zaterdag niet in De Stelp komen. Het zette me na de blijdschap om het negatief weer even met beide benen op de grond.
Dit is nog lang niet over, we rollen van het ene in het andere.

Nog geen halve dag later komt het bericht van Kwadrant dat bezoekers en vrijwilligers in De Stelp een mondkapje moeten dragen. Ze hebben groot gelijk hoor, dat ze de regels aanscherpen en je zult mij er niet over horen klagen. Ik ga terug en stap het huis van zus G weer binnen. Daar zie ik een half bakje aardbeien over de keukenvloer rollen. U weet wel wat wij daarmee doen: opzoeken, afspoelen en heerlijk opsmikkelen. “Nôch noait soa’n lekker aardbeike hat!” Dat zeiden we niet, maar het had gekund.

Jeanet de Jong

woensdag 30 september 2020

Het groene boekje 2021 - Kamperen in de natuur

Het groene boekje 2021
Het groene boekje is een handig boekje met daarin de mooiste natuurkampeerterreinen in Nederland. Die van Ameland staat er ook in.

Nederland telt 135 Natuurkampeerterreinen in Nederland. In het groene boekje staat ook die ene in België en 12 natuurcampings in Frankrijk. De kleinschalige terreinen liggen op bijzondere landgoederen, in eeuwenoude bossen, maar ook in knusse boomgaarden en op idyllische plekjes aan het water. Die van Ameland ligt jij het bos en op een enkele meters afstand van de duinen met daarachter het strand.


Het groene boekje voor kamperen in de natuur is te koop via de webwinkel van VVV Ameland.

  • Het groene boekje 2021 - Kamperen in de natuur
  • Uitgeverij De Groene Koepel
  • ISBN 9789082009774
  • €15,95

 


dinsdag 29 september 2020

Column - Beskuut

Thuisquarantaine is geen pretje. Trouwens, die test daar hoef je al helemaal niet naar te solliciteren. Het is ronduit onaangenaam, dat stokje diep in je neus. Het is alsof van binnenuit je hersens worden gekieteld en al roept kietelen op zich doorgaans een fijne sensatie op, deze testkietel hoort daar echt niet bij.

“Slaan jimme elkaar de ha'sjes al in?” vraagt nicht I, die even videobelt vanaf haar vakantieadres. We zitten net één dag in thuisquarantaine, zuster G en ik, bij wie ik, dacht ik vorig jaar nog, voor hooguit een paar maanden zou intrekken. Dat liep wat anders en inmiddels wonen we op een maand na een jaar bij elkaar in haar huis. De verbouwing van mijn huisje aan de Westerlaan liep een ietwat uit. We kunnen het best vinden en van elkaar de hersens inslaan is geen sprake. We gooien er af en toe maar een grap in, want lachen breekt spanning en maakt zelfs de zelfisolatie dragelijk.

Vanmorgen liet zus G haar net zorgvuldig gesmeerde en belegde beschuitje met kaas op de grond vallen. Het parket zat onder de kruimels, boter en kaas. “Gelukkech kin je hier fan'e floer ete!” zei ik. G raapte haar beschuitje op en verzamelde de stukjes beleg, terwijl ik een stuk van de keukenrol scheurde om boter weg te poetsen. De beschuit werd weer klaargemaakt voor consumptie. Na een paar happen zei zus onderkoeld: “Nôch noait so’n lekker beskuutke hat!” Dan weet je wat je te doen staat, zei ik. "Je flikkere gewoan elke beskuut die je fanôf nou ete gane op de floer!" Zus G rolde zowat uit haar stoel van het lachen.

Morgen komt hopelijk de uitslag van onze test en anders wordt het donderdag.

Jeanet de Jong


vrijdag 11 september 2020

Schoem of De voarende Zoltkamper

‘Schoem of De voarende Zoltkamper’ is een Groningse novelle van Ingeborg Nienhuis van Greunen Tekst & Media schreef het boek en Stichting 't Grunneger Bouk gaf het uit.

Schoem gaat over een hechte vriendengroep jongens, garnalenvissers die met hun kotters de Waddenzee oversteken en de zee op gaan. In het weekend zoeken de maten het avontuur in en buiten de kroeg. Het boek gaat over de subcultuur van de jonge schippers uit Zoutkamp.  Zij vieren onder meer het Sinterklaaslopen (net een beetje anders, maar toch ook een beetje) net als Amelanders. Ameland zelf komt ook in het verhaal voor. Een oom en tante van de schrijfster (Gribbert en Aafke de Boer) woonden daar vroeger en zij ging er in haar jeugd op vakantie en komt er soms voor paardrijwedstrijd. Vanwege haar eilandliefde mocht Ameland niet in het boek ontbreken. Mijn oom en tante woonden (alweer decennia gelden...) ook in Hollum. 

Uit het boek: "Noa n wat kolle julimoand was t veur t eerst van zummer stroalend weer. Onder dij zunnege omstandegheden stoomden Hades en zien schipper nog ainmoal noar zee om wat ‘buussinten’ te verdainen veur aankomende weken: heur vekaanzie. Hades haar der zin ien: mit zien kammeroaden haar hai òfproat ien zulfde weken vrij te nemen – schippers dij lutje kiender haren kwam dat goud oet – en mit t Toxenschip zollen zai nog n week noar Oamelaand (‘Nooit weer noar Terschelling!’ haar Tox zègd, dij deur n Terschellings wicht aan kaant zet was noa hoast n joar verkeren – en tegenworreg aal weken n stuk of wat aander scharrels haar). Mit zuks weer leek Hades dat wel wat tou. t Wotter was mooi kaalm. Nait dat Hades nog aal beroerd wer van hoge golven (vrouger haar zien moe din pildjes veur hom kòcht tegen zeezaikte), mor dikke koppen op Noordzee, doar mos hai bie störm en roeg weer nog aaltied tegen sloeken." 

Over het verhaal: De jongens gaan vaak op een Waddeneiland vakantie vieren. Een van hen is aan de kant gezet door een Terschellings meisje en wil daarom nooit meer naar Terschelling. Nobeltje komt later in het boek ook nog terug, wanneer de as van een op zee gebleven schipper wordt uitgestrooid, er Biscaya van James Last en Sailing Home van The Cats wordt gespeeld en een glas wordt geheven. Hoofdpersoon Hades verheugt zich enorm op deze groepsvakantie naar Ameland, maar tijdens hun laatste vaart voordien komt er een zeemijn in zijn netten terecht. 

 

In 2021 schreef ze de Nederlandstalige roman 'Randfiguren'.  Dat verhaal gaat helemaal over het wonen aan het Wad, maar daar komt Ameland niet in voor. Schiermonnikoog wel.

De schrijfster groeide op in Zoutkamp en is nog altijd aan het Groningse dorp verknocht. ‘Schoem of De voarende Zoltkamper’ is haar debuut.

Het boek is (mei 2022) uitverkocht, maar er wordt nagedacht over een herdruk. Wie belangstelling voor het boek heeft kan contact opnemen met Ingeborg Nienhuis via deze link.

  • Schoem of De voarende Zoltkamper
  • Ingeborg Nienhuis
  • Uitgegeven door Stichting 't Grunneger Bouk
  •  ISBN 978 90 70323 78 3
  • 11 september 2020

woensdag 2 september 2020

Column - Ut kin niët

"It kin net!" zegt de Fries en elke niet-Fries vraagt zich dan af of het nu wel of net niet kan. In het Amelands is er geen twijfel mogelijk: Ut kin niët! Het kan gewoonweg niet, dit jaar. Tweetwintig gaat toch al de boeken in als een sleeuw jaar. Het eiland had een stille Pasen, zag lege parkeerterreinen met Pinksteren, had geen Koningsdagoptocht en vierde niet eens 75 Jaar Vrij. Het was niet fijn, hier en daar verrekte jammer zelfs, maar het was nu ook weer niet het einde van de wereld. Daar zou het coronavirus wel eens voor kunnen zorgen, en anders wel de smeltende gletsjers van Groenland.

Dit jaar zal ook herinnerd worden als het jaar van een uiterst sobere Sinterklaasviering. Ik durf te voorspellen dat Sinterklaas het zal moeten doen zonder grote inhuldiging, zonder volle straten en zonder het geven van handen. Ook dat is niet het einde van de wereld.

Niemand op het eiland hoeft er aan te twijfelen dat Sinterklaas in december 2020 zijn verjaardag klein viert. Het gezang en het jolijt dat het feest van 5 december zo kenmerkt zal niet verder strekken dan de eigen huiskamer. In 2020 is namelijk alles anders. Niemand op Ameland is de baas over de traditie en daarmee is iedereen de baas. En wie het niet wil geloven kan het z'n maten vragen. Zij kunnen op basis van de gebeurtenissen van het afgelopen half jaar niet anders dan zeggen (met tranen in de ogen, dat wel): "Ut kin niët, ut kin niët, ut kin echt niët." 

Jeanet de Jong

donderdag 20 augustus 2020

Waddenwolf

Waddenwolf
In de ijskoude winter van 1866, op een verlaten havezate in het achterland, schrijft jonkheer Pieter Jan Willem Teding van Berkhout een plan dat de toekomst van Nederland voorgoed veranderen zal. Door de bouw van een dam tussen Ameland en het Friese vasteland zal de Waddenzee transformeren tot Waddenpolder. 

Maar het zit Pieter Jan Willem Teding alles behalve mee. Hij krijgt te maken met weerstand, bijgeloof, minachting en als klap op de vuurpijl met de elementen. 

 

Corine Nijenhuis (1965) werkte na de Rietveld-academie als zelfstandig ruimtelijk vormgever. Daarna volgde zij de avondopleiding aan de Schrijversvakschool Amsterdam, waar ze cum laude afstudeerde. Zij debuteerde in 2011. Voor Waddenwolf ontving de auteur een werkbeurs van het Letterenfonds. 


Lees hier over de concessie die Teding van Berkhout kreeg voor landaanwinning en bedijking. Een boek uit 1870.


Bekijk hier een foto van restanten van de dam


Te koop in de boekhandels op het eiland.

  • Waddenwolf - De opzienbarende geschiedenis van een jonkheer die de Waddenzee wilde droogleggen
  • Corine Nijenhuis
  • Uitgeverij Brandt
  • ISBN  978 94 93095 37 3
  • € 22,50

Het plan

Corine Nijenhuis

maandag 10 augustus 2020

Gemeentehuizen in Nederland

Gemeentehuizen in Nederland
‘Gemeentehuizen in Nederland’ biedt een compleet overzicht van alle in gebruik genomen gemeentehuizen van Nederland. Het boek bespreekt ook de gemeentelijke herindelingen, de plaatsing van de gemeentehuizen en de verschillende bouwstijlen waarin deze gemeentehuizen gebouwd zijn. De speciaal voor dit boek gemaakte foto's laten de diversiteit aan moderne gemeentehuizen van Nederland zien, waarbij de lezer kennismaakt met de historische en architectonische ontwikkeling van deze gebouwen en hun functionaliteit. 

Het gemeentehuis van Ameland staat erin en er wordt verteld over het bestuurlijk centrum van Ameland dat in Ballum zetelde, daarna verhuisde naar Nes en toen terugkwam in Ballum. Ook het plan van de mannen die het Camminghaslot willen herbouwen wordt erin genoemd. 

Het boek ligt in het gemeentehuis aan de Jelmeraweg in Ballum ter inzage.

Gemeentehuizen hebben al eeuwenlang een belangrijke representatieve functie als bestuurscentra en als bakens van democratie. Ten gevolge van de gemeentelijke herindelingen en een groeiend takenpakket is er in de twintigste eeuw een groot aantal nieuwe gemeentehuizen gebouwd. De voormalige stad- of raadhuizen zijn vaak te klein geworden en hebben daarom andere functies toebedeeld gekregen. 

 

De gemeentehuizen die nu in gebruik zijn, zijn toegankelijk en transparant. Het zijn openbare ruimtes met verschillende maatschappelijke en culturele functies. Door de opkomende digitalisering lijken gemeentehuizen verder verwijderd te raken van de burger, maar ze worden des te meer ingericht op een manier die mensen juist samenbrengt. Ook zijn er nog vele voormalige gemeentehuizen die hun plek in het Nederlandse landschap hebben behouden. Het oude stadhuis van Gouda is bijvoorbeeld een prachtig voorbeeld van gotische architectuur uit de vijftiende eeuw, evenals de vele andere oude stadhuizen die rijksmonumenten zijn geworden. 

  • Gemeentehuis van Ameland
    Gemeentehuizen in Nederland
  • Jan Vredenberg, Charlotte van Wijk – tekst
  • Jan van der Voet - Fotografie
  • Uitgeverij Matrijs
  • ISBN 978-90-5345-551-7
  • Augustus 2020
  • € 39,95

zondag 9 augustus 2020

WPDetails #12

WPDetails is het personeels- en relatiemagazine van Wagenborg passagiersdiensten. Het blad komt huis aan huis op Schiermonnikoog en Ameland.  

Thema van dit nummer is 'Mensenwerk'. Mooi Mensenwerk. Met onder meer een interview met de KNRM, diepgeworteld in de lokale gemeenschap.De collega rederij die deze keer in het zonnetje staat is AG EMS Borkumlijn.

  • WPDetails #12
  • Jaargang 5
  • Augustus 2020

dinsdag 4 augustus 2020

De allermooiste dorpen van Nederland

De allermooiste dorpen van Nederland is een uitgave van de ANWB. Hollum werd in 2020 uitgeroepen tot een van de vijf mooiste dorpen van het land. Winsum in Groningen werd uitgeroepen tot het allermooist dorp. Hollum staat in dit boekje, samen meting 49 mooie dorpen. Het boek bevat prachtige foto’s, historische achtergronden, praktische informatie, lokale gewoontes, regionale gerechten en verhalen van of over dorpsbewoners.

  • De allermooiste dorpen van Nederland
  • ANWB
  • Augustus 2020
  • €19,99 en voor ANWB-leden €18,99

maandag 6 juli 2020

ANWB Fietsknooppuntenkaart Waddeneilanden

Fietsknooppuntenkaart
Met de ANWB Fietsknooppuntenkaart kun je je eigen fietsroute over de Waddeneilanden uitstippelen. De routes gaan langs fraaie landschappen, langs water en over dijken, door polders en weidelandschappen.  

Met de vernieuwde knooppuntenkaart kun je je eigen fietsroute kiezen. De kaart bevat alle LF-routes (Landelijke Fietsroutes), toeristische informatie, musea, horeca en een duidelijke legenda. 

  • ANWB Fietsknooppuntenkaart Waddeneilanden
  • Uitgegeven door de ANWB
  • Schaal 1: 100.000
  • ISBN 9789018046347
  • Juli 2020
  • € 8,95 – voor ANWB-leden € 8,50

Brieven bij een badbezoek aan Norderney

Zeebad Ameland
De onder titel van dit boekwerkje is: 'Het zeebad en ... Ameland'. Het is boekje met 110 pagina's uit de Historische Waddenreeks. De oorspronkelijke uitgave is uit 1852.

In 1851 kreeg de Groningse predikant Maurits Amshoff van zijn dokter het advies in een zeebad te kuren. Het zou heilzaam zijn voor hem en de ziekelijke leden van zijn gezin. In die tijd waren op de Nederlandse Waddeneilanden nog geen voorzieningen voor badgasten. Amshoff week uit naar het Duitse eiland Norderney waar al een halve eeuw een badinrichting in bedrijf was. Aanvankelijk was hij hier huiverig voor, maar zijn collega predikant Koppius wist hem te overtuigen. 
Een jaar later is Maurits Amshoff overtuigd van het belang van badtoerisme en schrijft dit boek over zijn ervaringen. Hij voegt het pleidooi van zijn collega Koppius toe om op het eiland Ameland ook een badinrichting te beginnen. Met dit boek hoopte Amshoff in Nederland meer bekendheid te geven aan het badbezoek. 

Op Ameland werd binnen een paar jaar na het verschijnen van dit boek een eerste poging ondernomen om badgasten te ontvangen. Schiermonnikoog volgde spoedig en wist hierin succesvol te zijn. 
Dit boek hoort thuis in de Historische Waddenreeks omdat het mede de aanzet heeft gegeven tot de opkomst van het Waddentoerisme in Nederland.
  • Brieven bij een badbezoek aan Norderney - Het zeebad en ... Ameland
  • M.A. Amshoff en T. Koppius
  • Uitgeverij Paagman
  • ISBN 9789066595040
  • Heruitgave 2020
  • € 14,75

De Amelander


 

dinsdag 30 juni 2020

Ameland InZicht 25

Ameland InZicht 25
Ameland InZicht magazine 25e editie is een magazine zo dik als een boek. Uitgever Kevin Kiewiet.

In dit nummer de volgende verhalen en meer:

- Imca Marina: voor altijd een band met Ameland
- Frank de Jong woont deels achter de horizon
- Inge Visser: 'Thuis is only a planetaria away'
- Ameland Academy geeft horeca een boost
- De kwal: relaxte Noordzeegast
- Eigentijds De Griffel koestert de basis
- Jacob van der Laag: Vliegtuigspotter in de Stelp
- Puur Natuur: Amelander wol
- De Oudste: Truida Wildervank-Molenaar
  • Ameland InZicht 25
  • € 6,99
  • Te koop in de Amelander boekhandels en in de VVV webshop

zondag 21 juni 2020

Wadden Grimm - Sprookjes van Grimm in de eilandtalen

Wadden Grimm
'Wadden Grimm - Sprookjes van Grimm in de eilandtalen' is een prachtig boek met sprookjes in de dialecten van de Waddeneilanden. 

Het boek - een full-color geïllustreerde hardcover van 216 pagina’s - bevat vijftig sprookjes in vijf eilandtalen: het Aasters, Meslânzers en Westers op Terschelling, het Amelanders en het Schiermonnikoogs. De sprookjes zijn vertaald door experts in de eilandtalen, veelal afkomstig van de eilanden zelf. Nog nooit eerder verscheen er zo’n grote verzameling teksten in de eilandtalen in één boek.

Wadden Grimm is een uitgave in de serie sprookjes in streektalen. Zo verschenen er sprookjes in het Fries, Bildts, Gronings, Stellingwarfs, Stadsfries en de Teelen fan Grimm in het NoardFrysk. 


Het boek is in een kleine oplage gedrukt en bijna overal uitverkocht. Soms duikt er een exemplaar in het tweedehands circuit op.

  • Wadden Grimm - Sprookjes van Grimm in de eilandtalen
  • Redactie Anne Tjerk Popkema van Taalburo Popkema
  • Illustraties Peter Boersma & Hilda Groenesteyn
  • Uitgegeven door Taalburo Popkema
  • 2020
  • € 25,--


woensdag 17 juni 2020

Column - Festival Ameland

Tot 1 september mogen er geen festivals worden georganiseerd, maar even leek het erop dat Ameland zelf het festival was. En een super populair festival bovendien. Bij gewilde concerten en festivals is er doorgaans op het moment dat de kaartverkoop start een run op de kaartjes. Niemand wil het risico lopen achter het net te vissen en dat geldt ook voor Festival Ameland.

Op dinsdag 16 juni ging de boekingsmodule van Wagenborg online. Personen kunnen vanaf die dag een plekje reserveren op de veerboot die vanwege de coronaperikelen met lagere capaciteit mag varen en dus minder mensen per keer mag overvaren. Het reizende publiek is sinds jaar en dag bekend met het fenomeen van reserveren voor de auto, maar de lopende reiziger kon altijd gewoon de boot op. Soms, heel soms, was een boot vol en moest men wachten op de volgende. Maar nu, in de coronatijd, is alles anders en dus ook de oversteek van Holwerd naar Ameland. Wagenborg wil zicht hebben op hoeveel mensen over willen varen en wil iedereen die naar de overkant wil meenemen. Dat kan alleen gewaarborgd worden met een reservering. Daar werd in no timeeen module voor opgetuigd. Wagenborg wist aan het begin van het voorjaarsseizoen ook niet dat een pandemie van alles zou gaan versjteren, zoals niemand dat toen wist. Die module lag dus niet op de plank klaar voor het grijpen.

Die eerste dag dat er voor een personenticket op de boot gereserveerd kon worden, deden mensen die naar Ameland willen dat massaal. Zo massaal als je dus wel eens bij de start van de ticketverkoop van een concert dat je niet mag missen ziet, waardoor de boekingssite vastloopt. Een concert doet er pas echt toe als de boekingswebsite overbelast raakt in het eerste halfuur na openstelling, vanwege de enorme belangstelling. Dat is niet zelden Journaal nieuwswaardig. Zo populair is nu Ameland. Het lijkt wel Festival Ameland, waar iedereen naar toe wil. Duizenden mensen zaten dinsdag 16 juni klaar om zich te verzekeren van een kaartje. Toen dat via de reserveringsmodule niet meer ging, stapten ze over op de mail en toen dat niet meer wilde pakte men de telefoon. Acht telefonistes zaten paraat om al die telefoontjes aan te nemen, totdat ook hun lijnen overbelast werden. Ondertussen stroomden in enkele minuten 800 mailberichten binnen en dat trok het mailaccount niet meer. Reserveringsmodule en website plat, mail plat en telefooncentrale plat.

Ameland blijft gelukkig wel liggen, Festival Ameland blijft open, op heel veel data. En het mooie? Er zijn voldoende tickets te boeken. Wat we nu nog nodig hebben is wat geduld. En dan wordt het genieten!

Jeanet de Jong

maandag 15 juni 2020

Wandelgids Waddeneilanden

Wandelgids
De Waddeneilanden zijn stuk voor stuk ware wandeleldorado’s. Je kunt er vaak urenlang door ongerepte natuur zwalken en heerlijk uitwaaien op de soms kilometers brede stranden. Op de Waddeneilanden zijn veel, al dan niet met paaltjes gemarkeerde wandelroutes te vinden. Deze gaan vaak over gebaande paden en wegen. In de toeristenseizoenen is het daarop niet bepaald stil te noemen. Ook de stranden zijn dan, vooral bij de badplaatsduinovergangen, druk. De auteur van deze wandelgids heeft er voor gekozen de gemarkeerde routes en drukke stranden zo veel mogelijk te mijden. De routes gaan kuierend over stille bos-, duin- en polderpaden en over stranden zonder zonnebrand. Regelmatig loop je over struinpaden waar af en toe even naar gezocht moet worden en steek je padloos duinvalleien en duinformaties over. Avontuurlijk allemaal. In deze gids staan vijf routes op Texel, twee op Vlieland, zes op Terschelling, drie op Ameland, vijf op Schiermonnikoog (waaronder een dorpswandeling) en tot slot een op het Duitse Waddeneiland Borkum. Op elk eiland vertrekt minimaal een rondwandeling vanaf de veerboot, dus uitermate geschikt voor een ééndaagse trip.

Koop hem in de boekhandel of bestel hem via deze link.

  • Wandelgids Waddeneilanden
  • Bart van der Schagt
  • Uitgegeven door Anoda
  • ISBN 9789491899379
  • 15 juni 2020
  • € 14,95


Pôllepraat juni 2020

'Pôllepraat juni 2020' heeft als thema 'Ameland 75 jaar bevrijd'. In dit nummer:

- Museumnieuws

- Schenkingen

- Expositie

- De Canon van Ameland

- Hannes de Boer

- Massaal gevlagd op Ameland

- Harmen Wijnberg

- Dominee Jansen

- Gerhard Reuter, Batteriechef

- Kroniek van de bevrijding

- Amelander en de bevrijding

  • Pôllepraat juni 2020
  • Jaargang 33 nummer 91
  • Uitgegeven door Stichting De Ouwe Pôlle Ameland
  • Los nummer € 5,--

zaterdag 13 juni 2020

Column - Beeldenstorm

Rixt van 't Oerd

Ameland staat niet buiten de geschiedenis, Ameland is onderdeel van de grote wereld.

Met alle berichten op televisie en artikelen in de krant over protesten tegen racisme, zien we dat pijlen worden gericht op vertegenwoordigers van een tijd die Nederland wat gebracht heeft. Grote mannen en vrouwen (meest mannen trouwens) die aan de basis staan van wetenschap, rijkdom en ondernemerszin. Wat we wel wisten maar selectief vergaten waren de rafelrandjes bij onderwerpen als kolonialisme, welvaart en handel, bij tot slaaf gemaakten, diamanten en kruidnagels. Zwarte bladzijden uit de vaderlandse geschiedenis waren jaren, soms eeuwenlang, omgevouwen zodat de aandacht ging naar de positieve bijdrage die de held had geleverd.
Het brengt ons bij de hedendaagse verkettering, bekladding en beeldenstorm.

Kardinaal de Jong
Ameland heeft ook een paar standbeelden. Hoe zit het met die figuren? Moeten we te hoop lopen en ze van de sokkel trekken? Dacht het niet, maar laten we de grote vier van Ameland toch eens nader beschouwen: Rixt, De Jong, Dijkwachters en Kat.
Rixt is eigenlijk een stakker, een stumper met een standbeeld. Ze was vooral slachtoffer van haar eigen waanzin. Het maakte haar geen moer uit wat voor etnische achtergrond de mannen hadden die voor de kust voeren en die zij op de klippen liet lopen. Het ging haar zonder een enkele racistische bijgedachte om de buit. Ze was een piraat zonder aanzien des persoons. Rixt mag blijven staan.

Dijkwachters
Dan Jan de Jong, de kardinaal. Die deugde, kunnen we toch zeggen, al zal de bezetter daar anders over hebben gedacht. Die vond De Jong maar een lastpak, maar in de vaderlandse geschiedenis staat de kardinaal aan de goede kant. Voor dat beeld geen rode verfbom. Kardinaal de Jong mag blijven staan.


De Dijkwachters in de Ballumerbocht hebben we ook nog. Daar is geen kwaad woord over te zeggen. Die bewaken ons eiland.

Hidde Kat
Dat brengt ons bij nummer vier, het beeld van walvisvaarder Hidde Dirks Kat. En nu gaat het etteren. Kat harpoeneerde niet alleen weet ik hoeveel Groenlandse walvissen en stond aan de basis van uitroeiing van deze soort, maar veel erger: hij noemde de Eskimo’s ‘wilden’. Weliswaar vond hij het lieve wilden; ze hadden hem per slot van de bevriezingsdood gered, onderdak geboden en zeehondensoep te eten gegeven waardoor hij overleefde en terug kon komen bij zijn geliefde Jantje, maar het waren in zijn ogen ‘wilden’. Kat was een racist, kunnen we nu wel stellen en daar zitten we maar mooi mee. Misschien moeten we het maar niet hardop zeggen en waait de beeldenstorm aan zijn beeld voorbij. Hopelijk houden we op Ameland het hoofd koel en wordt er geen geschiedenis gewist. Laat oom Hidde maar lekker staan. De schrik dat we een racist in ons midden hebben schreeuwt om troostvoedsel. Doe mij maar een jodekoek met negerzoen na.


Jeanet de Jong