Ameland uitgaven verzameld in één blog. Mis je een? Laat het weten, dan nemen we hem op. Met enige regelmaat plaatsen we een 'moaiste woa'd fan ut Amelands' en een column. Ga voor de oudere uitgaven naar 1971 in het archief en ga dan naar 'Oudere posts'. De oudste post is over uitgave uit 1441. Het Blog wordt aangevuld met wat er maar aan bijzonders over het eiland te vertellen is, over verhalenavonden van Ameland Vertel! en over trekharmonica avonturen. Opgetekend door Jeanet de Jong.
 |
| Douwe en Risje |
Lees hier over het boek dat het leven van Willem en Ytske 1770-1885 behandeld.
Lees hier over Dirk Willems de Boer en Wopje Jacobs de Boer 1823-1901.
Lees hier over het deel dat over het leven van Willem de Boer en Wopje de Boer 1886-1984 gaat.
 |
| Rixt van het Oerd |
Tara van der Meij uit Ballum schreef en tekende het boekje. Tara volgt de MBO- opleiding verkoopspecialist BBL in Leeuwarden. Naast haar opleiding is ze dagelijks te vinden bij de paarden.
Tara van der Meij: "Voor de middelbare school moest ik een Amelander product maken die nog niet bestond. Ik kreeg gelijk al het idee om een boek te maken, maar ik wist nog niet welk soort boek. Mijn lerares kwam met het idee om een boek over het verhaal van Rixt van het Oerd te gaan maken. Ik wist al snel dat ik van het verhaal een kinderboek wilde maken. Ik heb het verhaal speciaal voor kinderen geschreven, zodat ze alles kunnen begrijpen." Tara heeft met plezier aan het boek gewerkt en hoopt dat anderen het ook met plezier zullen lezen.
Het boekje is te bestellen via Boekscout.
In de Seniorenwijzer Lente 2022 staat een groot artikel over Ameland met de titel Alleen op het strand van Ameland. Op de voorkant prijkt molenaar Jan Engels.
Seniorenwijzer
Seniorenwijzer is het informatieve fullcolour magazine bestemd voor de 50-plusser is dat sinds 1999 eerst werd uitgegeven door Hensen Media BV en vanaf 2014 door mbMediaExpress.
Pieter van Heiningen: “Als trouwe bezoeker van de Waddeneilanden heb ik me altijd erg verbonden gevoeld met deze eilanden en dit prachtige gebied. Daaruit is in feite deze bundel ontstaan.”
In 'De Wadden bijeen Gedicht' beschrijft Pieter van Heiningen zijn gevoelens en gedachten in ruim 70 gedichten. In vier thema's komen diverse onderwerpen aan de orde. Achtereenvolgens maakt de lezer kennis met 'Ochtend & Avond, Strand & Duin, Wolken & Wind en Zee & Golven. De bundel sluit af met gedichten over Texel, Vlieland en Ameland. Deze eilanden bezoekt Pieter van Heiningen regelmatig. Hij wil met deze gedichten de lezers raken en zijn gevoelens met hen delen. Pieter van Heiningen is op zijn tochten altijd gewapend met zijn camera om zo de mooie beelden vast te leggen, die hij vaak gebruikt bij zijn gedichten.
 |
| Uit Wadden bijeen Gedicht |
Het jaar 1956 was een mooi jaar, in ieder geval een mooi winterjaar met de maand februari aan top. Dat jaar en die maand is het onderwerp van mijn Wintervertelling, waarvoor vertelgroep Ameland Vertel! door de Amelander Musea is uitgenodigd. In Museum Sorgdrager hangen winterschilderijen en wat is er nu leuker dan die tentoonstelling van Ameland in de sneeuw te bekijken en daarna verhalen te horen over levensgevaarlijke oversteken van de Waddenzee, arrensleetochten, sneeuwjachten op het wad en sleeën in de Amelander duinen.
1956
Het verhaal dat ik daar een aantal keren ga vertellen gaat over de maand en het jaar waarin ik geboren ben, over een koude en sneeuwrijke winter. Ik vertel over een arrensleewedstrijd, wie hem won en wat er daarna gebeurde. Het verhaal gaat heel kort ook over de andere vier baby’s die toen binnen twee dagen in Hollum het levenslicht zagen: T, S, A en G.
Van S, die kapitein op de veerboot werd, zag ik net nog een leuke aflevering uit de RTV NOF serie 'Wat een vak!' Presentatrice C gaat mee op de Sier en spreekt met S, die al 48 jaar bij Wagenborg werkt. Hij moet even nadenken als zij naar zijn leeftijd vraagt. Ja, dat heb ik ook regelmatig. S, man, we zijn al 65 en bijna 66! We kunnen het zelf nauwelijks geloven, maar de tijd schreed langzaam voort. Leukste uitspraak van S in dat filmpje vind ik zijn antwoord op haar vraag of RTV NOF erbij mag zijn als S zijn afscheidsfeestje houdt. Zonder blikken of blozen zegt S: “Nee, nee dat doen wij als ploeg!”
In deze zelfde week lag er opeens een kaartje in de brievenbus met de naam van T erop. Een rondzeg kaartje van de begrafenisvereniging. T, een van ons clubje van vijf. We zaten samen op de kleuterschool en doorliepen de lagere school. We hebben heel wat afgespeeld, toentertijd. T haalt die 66 net niet. Ik wens haar een zachte rust. En nog een dik pak sneeuw als afscheid, zodat het kan eindigen als het begon.
Jeanet de Jong
Het boekje 'Storm wil naar zee' van Dieuwke Veldhuizen ligt bij de drukker. Nog even en de eerste exemplaren liggen klaar voor de voorbestellers. 'Storm wil naar zee' kon worden uitgegeven omdat een heleboel mensen hebben ingetekend voor een gesigneerd exemplaar of voor een van de andere tegenprestaties in de crowdfunding.
In de loop van het proces is het boekje iets dikker geworden dan in de allereerste opzet. Dat betekent ook dat de verkoopprijs iets hoger wordt. De mensen die hebben vooringetekend hebben mazzel, zij krijgen 'Storm wil naar zee' voor de oude prijs van € 12,50. Die voorintekening is nu gesloten. Het boekje gaat straks bij uitkomst € 14,50 kosten.
En dan heb je me toch een leuk boekje! Inclusief een haakpatroon voor een reddingbootpaardje.
Bekijk hier de voorkant, twee illustraties uit het midden en de achterkant van 'Storm wil naar zee'.
 |
| Vooroorlogse zomerhuizen van Duinoord |
Hij beschrijft de geschiedenis van toen tot nu.
Jan Beukema: "Aan de rand van het Zuidlaardermeer in de buurt van Kropswolde/ Meerwijck in de provincie Groningen staat een houten zomerhuisje op het hoofdterrein, naast een haventje uit de jaren dertig van de vorige eeuw met twee rijen botenhuizen op het water. Aan het eind van het haventje staat nog een, iets groter, huis met rieten dak op een hoge stenen fundering. Het bijzondere van deze huisjes is dat ze hier in 1943 zijn geplaatst en afkomstig zijn van ‘Duinoord’, Ameland.
Sinds april 2013 zijn mijn vrouw en ik eigenaar van het houten zomerhuisje nr. 92 bij WSV Klein Scheveningen. We horen van de verkopers dat dit huisje van Ameland zou zijn gehaald tijdens de oorlog en op de huidige plek binnen enkele weken is neergezet. Verder was hun niets bekend. Zelf vind ik ondertussen op internet een oude zwart-wit foto uit 1944 van ‘ons huisje’. Rond 1970 is het huisje overigens pas voorzien van een rieten dak.
In oktober 2013 begin ik een zoektocht naar de geschiedenis van ‘ons huisje’. Na het plaatsen van een berichtje in de rubriek ‘Ik zoek’ van het Dagblad van het Noorden op maandag 4 november 2013 komen er interessante e-mails binnen over oud-bewoners van ons huisje.
Met dank aan velen lukt het mij uiteindelijk om, met redelijke zekerheid, de ‘roots’ van ons huisje terug te vinden. De familie Bodewes uit Sappemeer bezit vanaf 1933 een huisje met de naam 'Marco' in de duinen bij Nes, Ameland. De bouwtekening is identiek aan de bouwmaten van ons eigen huis. In 2021 is er nog een doorbraak doordat ik via www.Delpher.nl advertenties vind van ‘Marco’’. Van 1933 tot de zomer van 1939 wordt dit huisje namelijk nog verhuurd als zomerhuisje door C.B. Bodewes.
Maar ik krijg ook interessante informatie over andere vakantiehuisjes van voor de oorlog op Ameland. Verrassend veel Groningers uit de stad en provincie (veelal winkeliers) blijken er een huis te hebben gehad. En na het plaatsen van een artikel op twee Amelander websites komen er ook reacties uit de rest van het land. Zo blijkt er een vooroorlogs huis van Ameland in Renkum te staan. En met hulp van een lokale historische vereniging vind ik nog een zomerhuis in heel goede staat in Angerlo. Helaas is de oorsprong van ‘huisje 75’ (nog) niet gevonden.
In dit verslag wordt eerst de situatie van de zomerhuizen op Ameland beschreven van voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Daarna de geschiedenis van een aantal specifieke vakantiehuisjes. De informatie is gebaseerd op een zoektocht op internet, e-mailcontact, persoonlijke gesprekken en ook bezoeken aan bestaande ‘zomerhuizen’.
Graag hoor ik correcties en nieuwe informatie over en foto’s van vooroorlogse zomerhuizen van Nes, Ameland. Veel leesplezier."
Het online album is via deze link te bekijken.
Wie het in boekvorm wil hebben kan contact opnemen met Jan Beukema via janbeukema63@gmail.com
 |
| Levensdans |
‘And above all…’, Wat is dat nou weer voor een titel? De anekdote waar de titel bijhoort past bij de week die achter ons ligt. En wat was dat een glorieuze week voor Ameland! Afke Boven gaat het NOS Journaal presenteren en kardinaal De Jong kreeg postuum de Yad Vashem onderscheiding. Katholiek Nederland, familie De Jong en Ameland zijn natuurlijk trots als een aap met zeven staarten. Yad Vashem, dat is niet zomaar een onderscheiding. In deze week kwam boven tafel dat er nog twee mensen van Ameland postuum die onderscheiding hadden gekregen. Weinigen wisten dat Harm en Alida Ordelman-Branse, die tijdens de oorlog in de Westerlaan in Hollum woonden, een joods meisje onderdak boden waardoor ze de oorlog kon overleven, in 2010 postuum de Yad Vashem onderscheiding hadden gekregen. Dat verhaal staat niet in het Amelander geheugen gegrift en het is mooi dat het nu wat bekender is. Het was niet als “’t Hoge Nest”, waar Roxane van Iperen zo’n indrukwekkend boek over heeft geschreven, maar de familie Ordelman heeft gedaan wat ze kon. Volgens de Talmoedische uitspraak "Wie één mensenleven redt, redt de hele wereld" hebben ze de Yad Vashem meer dan verdiend.
Shonaleigh Cumbers
Het doet me denken aan de anekdote die ik hoorde van verteller S. Zij was in 2018 op het eiland en vertelde toen in het jaar dat Ameland Eiland van Hidde Dirks Kat was en ze was afgelopen november weer op Ameland. Ze vertelde en gaf workshops in Sier aan Zee, tijdens Expeditie Ameland, a storytelling adventure. Wat een dagen waren dat! Op vrijdagavond trok ze zich terug, want er moest via Zoom verteld worden. Dat doet ze sinds januari 2021, elke werkdag een half uur, drie kwartier. Ze bedacht het samen met haar man, om vertellers te inspireren en door de coronatijd te slepen en om tegelijk haar vertellingen op te nemen, zodat ze gearchiveerd kunnen worden en gebruikt voor studiedoeleinden. Sinds dat vertelfestival in november 2021 zit ik elke avond om zeven uur (zes uur Britse tijd want zij zit in Engeland) voor de computer, log ik in Zoom en luister ik naar een van de duizenden verhalen die S in haar hoofd heeft. Ze is een drut’syla, een verhalenvertelster in de Joodse traditie. Oma’s vertellen hun kleindochters alle verhalen die zij weten, opdat de kleindochter later de verhalen doorvertelt aan haar kleinkinderen. De Tweede Wereldoorlog heeft die traditie geen goed gedaan, dat begrijpen jullie. De bubbe van S overleefde de oorlog. Ze stierf in 1985, na een vol leven op 80-jarige leeftijd.
Zo’n vijftien jaar geleden werkte S samen met een klezmerband. De muzikanten speelden en zij vertelde tussendoor verhalen uit die Joodse traditie. Na afloop kwam een oudere man op haar af. “Jij bent een kleindochter van E, he?” zei hij. “Ja”, zei S, “hoe weet u dat?” “U vertelt net als uw bubbe”, en toen vertelde hij dat hij als 13-jarige jongen in hetzelfde kamp had gezeten als grootmoeder E. Zij had daar, omringd door kinderen en volwassenen, uren en uren verteld.
S eindigt elke maandag tot en met vrijdag met de woorden: “Shalom, salam, walk carefully, and above all, be kind.”
Jeanet de Jong
