Duizend

Op dit Ameland Boeken blog staan al duizend posts. Inmiddels meer dan. Duizend berichten die gaan over uitgaven die op de een of andere manier te maken hebben met Ameland. Ze gaan over Ameland, zijn op Ameland geschreven, zijn door een Amelander geschreven, zijn op Ameland uitgegeven. 

Op dit moment is de oudste uitgave op dit blog van 1441. Het is te vinden via het jaartal 1971, want op dit blog gaat de kalender niet verder terug.

Is er nog een uitgave die mist, laat het weten. Stuur een rechte foto van de voorkant, een van het colofon én een van de achterflap. Dan maken we er post duizend nummer zoveel van, een bericht dat de verzameling completer maakt.

Ameland Huuskes Serie 2

Ameland Huuske 17

Serie 2 van de Ameland Huuskes is al even mooi als serie 1. Deze tweede serie bestaat uit zes nieuwe huuskes en de vuurtoren. Het icoon van het eiland is een hardloper gebleken en zodoende is die nogmaals aan de nieuwe serie toegevoegd. 

Kaartje nummer 16 is het bouwplaatje van de toren in de Camminghastraat. Dit is een extra bouwplaatje, op prentbriefkaartformaat. 

De hele serie, tijdelijk inclusief de toren van Ballum, kost € 21,-- voor wie de Ameland Huuskes afhaalt op Westerlaan 8 in Hollum. Bijna alle Huuskes zijn te koop in de Amelander Musea.

We sturen de kaartjes ook van harte op. Dan kost de hele serie, inclusief porto en de gratis toren van Ballum € 25,--. 

Bestellen kan via info@persbureau-ameland.nl

Bekijk hier alle 9 van Serie 1 of tik Ameland Huuske in bij Zoeken in dit blog. Serie 1 is nog compleet leverbaar.

Serie 2 bestaat uit:

10. Oranjeweg 41

11. Oude Gemeentehuis/ Galerie Philadelphia
12. Museum Swartwoude 

deel I
13. Museum Swartwoude 

deel II
14. Freulehuuske
15. Vermaning in Nes
16. Toren Ballum 
17. Vuurtoren

• Serie 2 Ameland Huuskes
• Ameland Pers uitgeverij
• Januari 2023
• € 3,-- per stuk

Ameland Huuske 10

Ameland Huuske 11

Ameland Huuske 12

Ameland Huuske 13

Ameland Huuske 14

Ameland Huuske 15

Ameland Huuske 16

 

Column - Voilà

Voilà

Het leven is de laatse paar maanden aanmerkelijk duurder geworden. Toch zat ik afgelopen week op uitnodiging van dochter C in schouwburg De Harmonie in Leeuwarden voor een concert van Barbara Pravi. Naast ons zat ook een moeder met haar dochter, waarvan de mam net als ik het concert als verjaardagscadeau van dochterlief had gekregen. Het werd een feestje zoals we dat zo graag vieren. Natuurlijk kwamen we bekenden tegen: P van Ameland, die Songfestivals afreist en Barbara dus al in Rotterdam had gezien, reporter Lennard van Terschelling en presentator en acteur Rop. Ik ken hem van De Luizenmoeder en dochter C van Moltalk. Naar die opgefokte interessantdoenerij van Wie is de Mol plus nasleep kijk ik niet, om De Luizenmoeder daarentegen kan hartelijk lachen. Zijn jullie ook zo benieuwd hoe Juf Ank de Lentekriebels in haar klas behandelt? Goed, andere kwestie, ander verhaal.

Als allereerste kwamen we in foyer P en S tegen, die met de bus vanuit Egmond aan Zee even Leeuwarden aandeden. Ze kwamen speciaal de Afsluitdijk over voor een concert, niet dat van ons, en pikten tegelijk het Fries Museum en de volgende dag het Princessehof mee. Niet om de gejatte en gebroken vazen te bekijken, want die zijn weg, maar om het keramiek rondom Feest! dat na de inbraak was blijven staan te bewonderen. P is dochter C's oom, de geliefde broer van haar geliefde vader. We hadden net tegen elkaar gezegd dat je in zo'n schouwburgse setting altijd wel een bekende tegenkomt en dat we er nog niet één hadden gescoord, toen P op ons af kwam en een fractie later S ook, beiden even verbaasd als wij. Al met al verhoogde het de feestvreugde.

Die vreugde overvleugelde ruimschoots de omhoog geschoten prijzen van een en ander. Niet alleen serveerde mijn favoriete eetcafé nu een bordje met daarop een spies van kippendijen en wat groenvoer plus een kommetje patat voor de prijs van voorheen een driegangenmenu, ook het hotel dat een gereduceerde prijs rekent voor eilanders was in twee weken tijd meer dan 15 euro in prijs omhooggegaan. Als klap op de vuurpijl kwam ik op de terugreis in het wachtlokaal te Holwert voor een rood kruis te staan: mijn halfjaarabonnement van Wagenborg bleek verlopen en het poortje bleef gesloten. Ook Wagenborg rekende opeens een euro of 7 meer. Zo was ik 40 euro meer kwijt waar ik helemaal niks meer voor kreeg. We zeuren er niet over, constateren slechts. "Dat vinden wij niet raar maar heel bijzonder", om in termen van Juf Ank te blijven.

En een bijzondere avond was het. Een concert van de Barbara die in 2021 in Rotterdam op het Songfestival nummer twee werd, na de Italiaanse rockers van Måneskin. Van zowel de Nederlandse vakjury als het Nederlandse publiek kreeg ze destijds douze points, een dubbele douze dus. Wij houden immers van chansons! Dat Songfestival was de startraket van haar carrière. Ze had een mooie tijd in Rotterdam gehad, vertelde ze en ze is de Nederlanders dankbaar voor hun steun. Sindsdien gaat ze als een speer. En daar stond ze, in Leeuwarden, in een voilen niemandalletje waar alles dat ze is doorheen te zien was, op blote voeten op het podium van De Harmonie. Ze danste en zong en vertelde en na een uitzinnige ovatie en een lang encore, kwam ze terug en deed nog eens een nummer of drie-vier. Voilà ontbrak niet. "Dat is toch waar jullie eigenlijk voor gekomen zijn," zei ze nog. En dat was ook zo, want ik kende nog geen andere nummers van haar en de moeder naast ons ook niet. "Moi c'que j'veux c'est écrire des histoires qui arrivent jusqu'à vous", zingt ze, "Wat ik wil is verhalen schrijven die je raken." Dat doet ze, met Voilà en haar hele theatershow.

Het leven is in korte tijd flink duurder geworden, maar zolang als we kunnen schuiven we aan bij feestjes als dit concert van Barbara Pravi met haar Voilà en haar andere prachtige chansons.

Jeanet de Jong
jeanet.de.jong@knid.nl

De Amelander Maart/April 2023

Maart/April 2023

De Amelander, het vrijetijdsmagazine van en voor Ameland' van februari en maart 2023 is het tweede nummer van dit jaar. 

In dit nummer onder meer:

• Ameland en haar gele klokken (lees de column van zaterdag 1 april)
• BWS 2000-2004
• Ik wil mijn moeder terugbrengen
• Fundament voor De Plaats
• Expositie in Maritiem Centrum
• Galerie November
• Wagenborg vraagt om input
• Programma 'De Ouwe Pôlle'
• Vocalis zingt 'The Crucifixion'
• Slagers
• Marion Selbach knokt
• Zorgcoöperatie Ameland
• Richard Bunicich nodigt u uit!
• 'Flying doctor' Jacobs
• Jan Spoelstra
• Dossier bereikbaarheid
• Afscheid Douwe Bakker
• Nat Zand

De Amelander is op heel veel plekken op Ameland te koop. De Amelander postadressen ontvangen hem zonder kosten in de brievenbus. De prijs van het magazine in de losse verkoop is per dit nummer 40 cent omhooggegaan. 

• De Amelander Maart/April 2023 
• Uitgever Klaas Touwen
• Februari 2023
• Jaargang 59 nummer 2
• € 2,80

Beleef je plezier aan dit blog en helpen de posts je op weg uitgaven over Ameland te vinden? Doneer dan op Ko-fi een kopje koffie van € 2,-- als waardering voor de blogger 💜.  Klik hier voor de link.

AutoMotor Klassiek - De Vondst

Auto Motor Klassiek

In het nieuwe aprilnummer van blad AutoMotor Klassiek, te koop bij diverse zaken op Ameland, staat een artikel over een Express motorfiets, die een link met Ameland heeft. Van 1956 tot 1961 reed hij in de zomer regelmatig op het eiland rond en vanaf het najaar van 2022 is hij terug op Ameland en nu definitief. De komende tijd gaat de trotse eigenaar er weer regelmatig een toertje mee over het eiland maken. Het artikel heet De Vondst en op de voorzijde van het tijdschrift wordt het aangekondigd met 'Teruggevonden Express Radex 175S'.

• AutoMotor Klassiek - De Vondst
• Uitgegeven door  Wilbur Publishing BV Ulft
• Auke Jongbloed - Tekst en foto's
• April 2023 
• € 5,99

De Express motorfiets van Aukje Jongloed

DUIN

In het tijdschrift DUIN heeft een themanummer over hoe Rijkswaterstaat de Nederlandse duinen op hoogte houdt en daarmee onze kust veilig. Dit gebeurt veelal door het neerleggen van zand op de ondiepe zeebodem voor de kust of op het strand. Tegelijk worden daarmee onze stranden en de duinen steeds zandiger en dynamischer. We constateren dat dit ‘dynamisch handhaven’ succesvol werkt. Overstuiving van de duinen met kalkrijk zand is gunstig voor het tegengaan van de effecten van stikstofdepositie in de duinen. Ook blijken zandsuppleties de komende decennia de verwachte zeespiegelstijgingen goed te kunnen opvangen. 

Natuurlijke kust
In deze special kijkt DUIN terug en vooruit met artikelen over veertig jaar lobby vanuit Duinbehoud voor een natuurlijke kust, de geschiedenis van strandpalen, een kijkje achter de schermen bij Rijkswaterstaat, de gevolgen van zandsuppleties op schelp- en andere zeebodemdieren, weetjes en cijfers over kustverdediging. Wat kan er beter en efficiënter en DUIN werpt een blik op de verre toekomst van onze duinen.  

Rijkswaterstaat & Duinbehoud
Dit nummer van DUIN is gemaakt door Stichting Duinbehoud in samenwerking met Rijkswaterstaat. De aanleiding voor de totstandkoming van dit themanummer is de afronding van vijf jaar onderzoek naar de mogelijke effecten van zandsuppleties op de kustnatuur.

Speciale editie ook ontvangen?
Je krijgt dit themanummer toegestuurd door donateur te worden van Duinbehoud. Je ondersteunt daarmee ook het belangrijke werk van Stichting Duinbehoud. Voor slechts € 27,50 per jaar ontvangt u dit themanummer en voortaan het tijdschrift DUIN elk kwartaal. Ga naar: www.duinbehoud.nl  

Stichting Duinbehoud is dé onafhankelijke stichting voor bescherming van de gehele Nederlandse zandige kust. In belang van natuur en mensen. Samen met anderen lossen we problemen in het duingebied op deskundige wijze op. Want de kust, die koesteren we.
Bron Stichting Duinbehoud

• DUIN Lente 2023
• Uitgegeven door Stichting Duinbehoud 
• Maart 2023
• Gratis bij donateurschap à € 27,50

Column - Gestippelde dieseltreinworm

Gestippelde dieseltreinworm

Hij bestaat, de gestippelde dieseltreinworm en sterker nog, hij komt voor in onze Waddenzee. Afgelopen week zat ik bij een tweedaagse training om ambassadeur van Werelderfgoed Waddenzee te worden. Dat ben ik feitelijk natuurlijk al lang, want bij elke wandeling met gasten over het eiland, Bunkerexcursie of Verhalenpad vertel ik over de schoonheden en kwetsbaarheden van het eiland en het Wad. In deze training ligt de nadruk op het werelderfgoed. Binnenkort worden we - in De Vlindertuin in Nes zat een hele groep eilanders en geïnteresseerden met ambitie om ambassadeur voor de goede zaak te worden - echte Werelderfgoed Waddenzee ambassadeurs, inclusief een diploma en bijschrijven op de website van Visit Wadden. Marloes Fopma, het Eilandmeisje van Terschelling, staat er al op. Zij vertelt, doet excursies en schrijft boeken. Een van haar laatste gaat over Waddenvogels. Nils Koster is nog maar zo kort ambassadeur - hij en nog twaalf eilanders werden op Vlieland getraind en afgelopen week erkend ambassadeur - dat hij nog niet eens is bijgeschreven. Nils ken ik als trekharmonicaspeler van Drijfhout. Hij deed mee aan de training als kaasmaker en is de man achter Vlielander Bunkerkaas. Inspirerende mensen, die Marloes en Nils en ook De Vlindertuin groep van Ameland bestaat uit mensen met mooie werkkringen en boeiende verhalen. Ergens dit voorjaar worden ze echt tot ambassadeur van het Werelderfgoed Waddenzee uitgeroepen en dan komen ze als groep nog wel in de publiciteit. 

Onderdeel van de training was een excursie naar de Ballumer Blinkert en het Hagedoornveld. We zagen de kerf in de duinen en het effect van de zandverstuiving. Tegenover het Hagedoornveld zagen we wat een teveel aan stikstof met de begroeiing doet en werden we gewezen op het land van negen boeren. Dat deed me denken aan de negen straatjes in Amsterdam. Meer dan dertig jaar geleden reisde ik daar regelmatig naartoe, want in de Reestraat zat een geweldige kapper. Het nuttige verenigde ik dan met het aangename van een bezoekje aan mijn geliefde Amsterdam. De kapperszaak bestaat niet meer, dus ik moet andere redenen verzinnen om naar de hoofdstad te gaan. Reden overigens zo gevonden; in april staat er weer iets op de planning. 

Eierpakketjes van de gestippelde dieseltreinworm

Een ander onderdeel van de training bestond uit een nat en koud maar bijzonder interessant uitstapje op het Wad zelf. We gingen in de oksel van de veerdam, op de plek waar wel wordt gekitesurft, de bodem van de Waddenzee op. Het eerste dat opviel waren helder groene geleiachtige bolletjes die her en der op het zand lagen, half in het beetje zeewater dat met de ebstroom was achtergebleven. Het zijn eierpakketjes van een wadworm met een ongelooflijke naam. Zijn wetenschappelijke naam kreeg hij al in 1767, maar zijn Nederlandse benaming kan niet anders dan van een latere datum zijn. De groene bolletjes zijn van de gestippelde dieseltreinworm. Hij bestaat echt, meneer Google en mevrouw Wikipedia zeggen het ook. Ik roep hem uit tot de mooiste soortnaam van deze week: gestippelde dieseltreinworm.

Jeanet de Jong
jeanet.de.jong@knid.nl

Column - Leren tasje

Leren taske

Tijdens mijn nijverheidsopleiding leerde ik naast een bulk psychologische, pedagogische en didactische theorie ook veel praktische vakken annex handvaardigheid: houtsoorten herkennen, pottenbakken en leerbewerken, om een paar voorbeelden te noemen. Ik was er best goed in en had er ook aardigheid aan. Werken met leer was een van mijn favorieten en destijds maakte ik mijn eigen tas en met holponsen, slagpijpen en lijnentrekkers versierde ik het mooiste pennentasje dat ik ooit heb gehad. Enkele jaren terug had ik nog profijt van mijn leerlessen van toen. Het kwam van pas bij het herstellen van het tuigleren tasje dat bij ons thuis altijd werd gebruikt voor het innen van de rekeningen van brandstof en veekoekjes. 'Rekeningen ophalen' was een van de taken van Tante. Ze had er een lange donkere leren jas bij aan en tufte op een solex met dat 'taske', waar heel wat flappen in en uit zijn gegaan, aan de schouder. Dat leren taske heb ik nu en ik gebruik het nog wel eens. 

Leren taske - Foto Jeanet de Jong

In het boek 'Zeven vetten jaren' schrijft Anton Schols ook over een leren tasje. Dat boek heb ik nu onderhanden en ik smul van Schols zijn belevenissen tijdens de naoorlogse walvisvaart en zijn vaarten op de Willem Barendsz. Het lag een paar maanden terug als tweedehands exemplaar op de boekenmarkt van De Plaats, en ik dacht meteen: "Dat is voor mij." Het boek is nog niet uit, dus het blijft nog even genieten. Schols voegt allerei interessante wetenswaardigheden over walvissen, de jacht en de producten die de vangst opleverden aan zijn eigen ervaringen toe. Ik lees diverse details die aan mijn kennis kunnen worden toegevoegd.

In een van de hoofdstukken verhaalt de schrijver over de souvenirs die werden meegenomen naar huis. Stukken balein, potvistanden en ook pikkenvel. Het pikkenvel bleek de opperhuid van een blauwe vinvispenis te zijn. Dat schijnt een fijne leersoort op te leveren. Het vel wordt eerst geschraapt en daarna met schoenspijkertjes op een plank gespannen. Schols beschrijft het in detail. Vervolgens werd het in de warme pompkamer te drogen gelegd. "Volgens de verhalen," schrijft Schols, "kan er een fijne leersoort van gemaakt worden, bijvoorbeeld voor het maken van damestasjes." Hij was er niet zeker van of dit mythe was of werkelijkheid. "Eerst zien en dan pas geloven."

Op Google levert 'Tasje van penisleer' vooral grappen op. Komt een man in een tassenwinkel. Hij ziet een fraai tasje, dat erg duur en ook erg klein is. Zegt de winkelmeneer: "Dit is een heel bijzonder tasje meneer, dit tasje is van penisleer gemaakt". Het is wel wat aan de dure kant voor zo'n klein tasje, zegt de klant nog. De winkelmeneer weer: "Nu is het een klein tasje meneer, maar als u er drie keer over wrijft wordt het een boodschappentas." 

Met Schols zeg ik: "Eerst zien, dan geloven." Eerlijk gezegd hoef ik het niet zo nodig te zien. Ik hou het maar bij mijn tuiglederen taske van toen.

Jeanet de Jong
jeanet.de.jong@knid.nl

Column - Mietje Pedenbach

Mietje Pedenbach

Zoals ik de laatste jaren gewoon ben, neem ik altijd wat rommel mee dat ik tijdens een strandwandeling tegenkom. Minstens drie stukjes, is de zelfopgelegde norm. Plastic, nettenpluis, schoen, handschoen, alles verdwijnt in het meegenomen tasje en daarna in de strandvuilnisbak. Soms ga ik met mijn grijpertje op pad en dan gaan ook peuken in het tasje. Peuken zijn te vies om zo op te pakken. 

Die vieze peuken op het strand waren afgelopen week landelijk en provinciaal in het nieuws. Paginavullende artikelen en interviews met de burgemeester lieten ons weten dat het kabinet denkt over een rookverbod op stranden. Gemeenten zetten daar tegenover dat zo'n verbod niet te handhaven is. 

Wat ik een tijdje geleden op het strand vond was waarlijk nog viezer - veel smeriger maar minder vervuilend - dan al die peuken die je overal ziet liggen. Uit het zand stak een stukje plastic en dát stond op de nominatie om een van mijn drie op te ruimen objecten van die wandeling te worden. Ik trok het plastic uit het zand en tot mijn stomme verbazing bleek er een babyluier aan vast te zitten. Het baby'tje was op het strand verschoond en als dank voor het aangenaam verpozen had moeders de schillen en de dozen tegen de duinvoet ingegraven. 

Afgelopen vrijdag had ik weer een Verhalenpad van Hidde Kat. Het was een besloten groep, een familie die de verjaardag van de nestor vierde. Het bleken leuke en geïnteresseerde mensen en het Verhalenpad liep weer als een trein. Een van de laatste stops van de wandeling door het dorp is het kerkhof rond de grote kerk. Daar staan monumentale grafstenen van de beste walvisjagers van het eiland. Helaas zijn de mooiste stenen minder leesbaar dan voorheen, door al te enthousiast hogedrukspuiten van zerkliefhebbers. De verloren achttiende eeuwse steendeeltjes komen nooit meer terug en het maakt duidelijk dat enthousiasme en goede bedoelingen alleen nooit genoeg zijn.

Foto Jeanet de Jong

Tijdens het Verhalenpad loop ik altijd via De Jonge Jan naar de oostkant, tussen de graven door, nooit eroverheen, naar de zuidkant, om uiteindelijk bij de steen van H.D. Kat uit te komen. Op die route zag ik deze keer peuken die achteloos op het kerkhof waren gesmeten, ze lagen op het schelpenpad en op het gras voor de grafstenen.
Voor de luieringravers en peukenwerpers heb ik een, voordehandliggende, tip. Ten eerste bestaat er zoiets als een luiertas en ten tweede heeft Warenhuis Engels schattige zakasbakjes voor, ik meen, 50 eurocent. Er staat zelfs een plaatje van de vuurtoren op. 

Op het kerkhof stelde een van de deelnemers aan het Verhalenpad een vraag waar ik het antwoord op schuldig moest blijven. Of ik wist waar Mietje Pedenbach lag begraven? Het was een verre voorouder van de vragenstelster, die in het gehucht De Blieke gewoond had en kind van een ongehuwde moeder zou zijn geweest. Zelfs het begrip 'hoertje' viel. 
Met Mietje Pedenbach in het hoofd stapte ik het kerkhof weer af, ze drong de grafschennende peuken naar de achtergond.
Mocht er iemand zijn die iets over deze Mietje Pedenbach weet, dan houd ik me aanbevolen. Het is een van de mooiste namen die ik ooit gehoord heb en eentje die uitermate intrigeert.

→ op Amelanders.com staat iets over deze Mietje Pedenbach

→ lees hier Vader onbekend op Ameland

→ over de grootouders van Mietje, Froukje Philippus en Barend Kooij, is op Amelander Historie te lezen

Jeanet de Jong
jeanet.de.jong@knid.nl

Tik Column in bij 'Zoeken in dit blog' of klik op Label 'column' onder dit bericht om meer columns te lezen.