Ameland uitgaven verzameld in één blog. Mis je een? Laat het weten, dan nemen we hem op. Met enige regelmaat plaatsen we een 'moaiste woa'd fan ut Amelands' en een column. Ga voor de oudere uitgaven naar 1971 in het archief en ga dan naar 'Oudere posts'. De oudste post is over uitgave uit 1441. Het Blog wordt aangevuld met wat er maar aan bijzonders over het eiland te vertellen is, over verhalenavonden van Ameland Vertel! en over trekharmonica avonturen. Opgetekend door Jeanet de Jong.
zondag 31 december 2023
Ameland Vandaag - Carbidschieten onder de Klonjes
Ameland Vandaag - Oudejaarskuier 2023
zaterdag 30 december 2023
Ameland Vandaag - Sfeermarkt 2023 in Hollum
Column - Nietigheden
Van vriendin T kreeg ik het boekje ‘De vrienden van m’n vader’ te leen. Afgelopen dagen las ik het uit. Het is dun, 66 pagina’s slechts, maar met een grootse inhoud. Het gaat over de vader van Nico Rost, de auteur, die in Groninger aan de Singel woonde. Dat is om de hoek bij de Nieuwstad - daar zitten tegenwoordig dames achter het vensterglas - en de Folkingestraat en dat is weer om de hoek waar ik zo’n 25 jaar geleden woonde. In die leuke winkelstraat haalden we zowat wekelijks lekkers bij de Italiaanse specialiteitenzaak Ariola. De bazin had zo’n aanstekelijke lach dat het eten er wel heerlijk moest zijn. Dat was het ook. Onze favoriet was de pasta con quattro formaggi.
Het boekje, uit 1956, gaat over die leuke en levendige Folkingestraat en beschrijft de tijd dat Nico nog Nicootje was. Het was een jodenbuurt met de bijbehorende neringen. Boekhandels, slagers, antiquairs, lompenhandelaren en almanakverkopers. Eén zo’n almanakverkoper presteerde het om jaarlijks aan dezelfde wethouder van Stad minstens vijf almanakken te verkopen. Hij ging dan naar het stadhuis, zei dat de wethouder een almanak had besteld, vroeg degene die hij aansprak om het boekje aan te nemen en alvast te betalen en verliet het pand. Zo deed hij dat nog een keer of vier, op straat, in het restaurant, aan huis. Telkens liet hij iemand betalen voor de ‘door de wethouder bestelde almanak’. De wethouder kon er smakelijk om lachen en deelde de verzameling uit onder zijn familieleden. Na een paar jaar was hij de truc wat zat. De stadsbestuurder kocht in een keer acht almanakken rechtstreeks van de man. De verkoper hand zijn inkomsten en de wethouder, die het wel kon betalen, was af van al die mensen die voor hem een almanak hadden voorgeschoten. Een buurt waar de gein op straat lag, een buurt van dikke armoe tegenover betrekkelijke rijkdom, sloebers en getalenteerden, sappelen en sjoel.
Het was ook de buurt waar je de schilder Isaak Israëls tegen kon komen. Vele van zijn schilderijen moeten nog in Duitsland hangen. Toen hij jong was schilderde hij dikwijls portretten. Ze kwamen ongesigneerd in de huizen aan de Folkingestraat te hangen waar ze tijdens de oorlog van het haakje werden gepikt en op transport naar de Heimat gesteld.
Aan het begin van de Folkingestraat staat de synagoge, het gebouw van wezenlijk belang voor de gemeenschap. Op de vooravond van Grote Verzoendag klonk en klinkt het Kol Nidrei, dat ‘alle geloften’ betekent. Ik had het nog nooit gehoord en zocht het op YouTube op. Het is prachtig.
Op Nieuwjaarsdag werd de sjofar geblazen, schrijft Rost, de ramshoorn. Het geluid van een sjofar is anders dan van een buffelhoorn zoals we die op Ameland wel eens horen. Ook de hoa'n brengt een indrukwekkend geluid voort dat doordringt tot de ziel, maar de sjofar heeft meer klank. De ramshoorn kan jammeren, roepen, schallen, waarschuwen en zingen. Sjofars klinken van eeuwigheid tot eeuwigheid, lees ik in het boekje. De hoorn wil iets in ons wakker roepen: “Ontwaakt gij, die in de dommel en gij, die in diepe slaap verzonken zijt. Gij, die in het onwezenlijke van de tijd de waarheid hebt vergeten of het ganse jaar achter nietigheden dwaalt, waar geen baat bij is.”
Ook de sjofar is op YouTube te vinden. Het is tijd om te overdenken achter welke nietigheden we dwaalden.
Een fijne Oud en Nieuw, mensen, en Feul heil in segen foar ut nije jaar gewenst.
Jeanet de Jong
Tik Column in bij 'Zoeken in dit blog' of klik op Label 'column' onder dit bericht om meer columns te lezen.
donderdag 28 december 2023
Ameland vandaag - Signeersessie van Asing Walthaus
- Do. 28 december Herberg de Zwaan, Hollum, 16.00 uur (voorproefje)
- Vr. 29 december Oranje Bierhuis Leeuwarden 16.00 uur (startschot)
- Di. 2 januari Restaurant Pieter Poot, De Blesse, 16.00 uur
- Wo. 3 januari Café Marktzicht, Drachten, 16.00 uur
- Do. 4 januari Café Het Graauwe Paard, Oudebildtzijl, 16.00 uur
- Vr. 5 januari Bergsma, Easterein, 16.00 uur
Ameland Vandaag - Eerbetoon aan gestorven piper
ASING
Columns |
We kennen ze al, we lazen ze in de LC en lezen ze nu nogmaals, want ze blijven de moeite waard. Regelmatig komen zijn vader en moeder in de schrijfsels voor. Hondje Schumi trippelt door de bundel en Ameland is onderwerp van diverse columns. Daarnaast zijn er andere onderwerpen, gebeurtenissen in de trein, observaties hier of daar en gesprekken met deze of gene. Neem de column met de titel 'De grote liefde', een verhaal naar aanleiding van een gesprek met een bejaarde dame, die niet trouwde met de man die haar grote liefde was. Ik kan erom grinniken, soms zelfs hardop lachen en zo af en toe is een column van Asing onderwerp van gesprek op verjaardagvisite's of aan de stamtafel. "Heb je de column van Asing al gelezen?" En als het antwoord "Jazeker!" is, dan hebben we het er nog even over. De column '20 minuten' over de laatste twintig minuten van Schumi's leven is hartverscheurend ontroerend. Ik snap wel dat de krant daar veel reacties op kreeg. 'De grote liefde' en '20 minuten', het zijn mijn favorieten. Een heerlijk boek als je even een kortje wilt lezen. Wat me bijzonder verheugt is de zetfout op pagina 124. In elk boek hoort een foutje te zitten en ook ASING heeft er een. Hiep, hiep, hoera, dat ASING mensenwerk is.
Bert Wagendorp schreef het voorwoord.
Leuk detail: op de omslag staat een foto van Jacob van Essen, die op Ameland gewoond heeft. Zijn vader was er politieman. Het is een beeld van Asing en Schumi die De Ossekop in Leeuwarden verlaten.
- ASING columns
- Asing Walthaus
- Uitgeverij Wijdemeer
- ISBN 978 908 334 483 6
- 23 december 2023
- € 19,50
woensdag 27 december 2023
Honderd procent leuke wandeling garantie
In de kerstvakantie staat het Verhalenpad van Hidde Kat op het programma. Gids en verteller is Jeanet de Jong. Trek je warme jas aan, doe je muts op en sjaal om, hou je wanten bij de hand en doe het Verhalenpad. Met honderd procent leuke wandeling garantie.
Het Verhalenpad van Hidde Kat is een bijzondere, interessante èn grappige wandeling, met gruwelijke details. Het is een ontdekkingstocht - je leert onder meer waarom je nooit ijsberenvlees moet eten - van ongeveer anderhalf uur door Hollum, langs bekende en onbekende plekken die iets met de commandeur ter walvisvaart Hidde Dirks Kat van doen hebben. Zonder verheerlijking van de walvisjacht, maar met een indringend inkijkje in een bijzondere bedrijfstak van een paar eeuwen geleden.
Het Verhalenpad begint om 14:00 uur bij het beeld van Kat aan de H.D. Katstraat. Van daar gaat het met tussenstops vol verhalen, feiten en hilarische anekdotes in een slinger door het dorp, om te eindigen in de Heerskamer van De Zwaan. In de gelagkamer op de noa'dhoek zal Kat ongetwijfeld wel eens een borreltje hebben gedronken, want Herberg De Zwaan stond er in zijn tijd ook al.
- 28 december 2023 - Verhalenpad van Hidde Kat
- 4 januari 2024 - Verhalenpad van Hidde Kat
zondag 24 december 2023
Ameland Vandaag - Wat Pia deed met het Suudwest
zaterdag 23 december 2023
Column - Did you know?
Het was er nog steeds niet van gekomen, maar deze vrijdag zat ik dan toch op een biezen zitting in de Vermaning in Nes. DoDo & Friends concerteert meestal als het stormt en regent en dan heb ik niet zoveel trek in een fietstocht naar Nes. Deze keer kreeg ik een vriendelijk meerij aanbod en dat pakte ik met beide handen aan. DoDo heeft het prima geregeld met een digitale reserveringsmodule; stoeltje reserveren is een fluitje van een cent. We waren mooi op tijd en kozen ruim zicht op de muzikanten. We settelden ons op de eerste rij.
Wat een concert was dit! Eentje om van in kerststemming te raken. De Vermaning is van zichzelf in al zijn eenvoud al een schoonheid. Het kerkje aan het Vermaningspad, aangekleed met kaarsjes op de vloer en voor de ramen, straalde. Er waren ons kersthits en klassiekers beloofd en dat was wat we kregen. Nederlands, Duits en Engels, oud, nieuw, onbekend en grijsgedraaid, van alles kwam voorbij. Fluiten, viool, piano en zang, waarbij lead-zangeres Do haar gospelachtergrond welluidend liet doorklinken. Mijn favoriet werd ‘Mary, did you know?’ Bij elke tentoonstelling en elk concert is er altijd wel iets dat tussen al het fraais en indrukwekkends weet te pieken. Bij dit vrijdagavondconcert was dat ‘Mary, did you know’, een nummer uit 1984 met tekst van Mark Lowry en muziek van Buddy Greene. Wat zou ik Maria willen vragen, dacht Mark begin jaren tachtig, als ik met haar samen een kopje koffie zat te drinken. Hij kwam uit op: “Wat wist je en wat wist je niet?”
Het is een lied met vragen en geen antwoorden. De luisteraar kan zelf bedenken hoe het zat tussen Maria en haar kind, hoe het had kunnen zijn en hoe het voor jezelf is. Wat wist je, wat had je kunnen weten, waar had je je op kunnen voorbereiden of juist niet?
De door Do gezongen vraag “Oh Mary, did you know?” zijn mijn favoriete muzikale seconden van het concert. Je kunt ze horen op 3 minuut 48 van het filmpje hieronder.
Fijne kerstdagen, beste mensen, een gezellig Oud en Nieuw en Feul heil in segen foar ut nije jaar.
Jeanet de Jong
Ameland Vandaag - Kerstconcert DoDo & Friends
Ameland Vandaag - Schade door Pia
donderdag 21 december 2023
Ameland Vandaag - Storm Pia op de pier
Ameland Vandaag - Paal 7 - Groene Strand
maandag 18 december 2023
WPDetails #21
nummer 21 |
In dit nummer is aandacht voor MARIN en een veilige vaarverbinding. Eilander jeugd komt aan bod met hun wensen waar de veerdienst van de toekomst aan moet voldoen. Er staat een mooi artikel over de kaasmakers van Ameland in, het Vervoerplan 2024 wordt aangekondigd met nieuws over de nieuwe toegangspoortjes en het reserveren voor passagiers, het CO2 Compensatiefonds staat in de kijker en nog veel en veel meer. De terugkerende rubriek over een collega rederij gaat deze keer over de Canadese Owen Sound Transportation Conpany die op de grote meren tussen Canada en de Verenigde Staten vaart en de veerdienst met eilanden in die meren onderhoudt. Nummer 21 is weer een informatief nummer. Het blad wordt gratis huis aan huis verspreid op het eiland.
- WPDetails #21
- Uitgegeven door Wagenborg Passagiersdiensten
- Jaargang 8 - December 2023
De Amelander - 2023/11
nummer 11 van 2023 |
In dit nummer veel aandacht voor natuur en gezondheid. Het blad wordt gratis huis aan huis bezorgd op Ameland. In de winkel kost het magazine nog geen drie euro.
In dit nummer:
- Amelander Veerdienst
- Gezondheidsmarkt
- Bewegen met Nijntje
- Eendenvijver een pareltje
- Zhineng Qigong
- Veerdam naar Ferwert
- Broadke gesond
- Inge Visser
- Uit De Stelp
- Waddencampus
- Exposities Musea Kerstvakantie
- Op pad met Theo Kiewiet
- Duurzaam Ameland
- Massagepraktijk NaturEL
- Militairen slaan waterputten
- Nat zand
- De Baat over tarotkaarten
- Agenda
- Hoog- en laagwatertijden
- Van de melkboer
- De Amelander - December/Januari/Februari
- Uitgever Klaas Touwen
- Half december 2023
- Jaargang 59 nummer 11
- € 2,80
zondag 17 december 2023
Ameland Vandaag - Zonsopkomst 15 december 2023
zaterdag 16 december 2023
Column - Aangekleed
Deze week was ik in Assen. Doel was het Drents Museum - het staat aan de goedkoopste straat van het Monopoly spel - en specifiek de tentoonstelling ‘Op reis met Vincent - Van Gogh in Drenthe’. Het Drents Museum en Assen hebben naam gemaakt met activiteiten die worden doorgetrokken in de stad. Dit jaar is zelfs een deel van de provincie bij de activiteiten betrokken. In Assen staan beelden en objecten die met Van Gogh te maken hebben en waar een wandelroute langs loopt. De grote hond Mannes op het stationsplein hoort daar niet bij. Het beeld dat er sinds dierendag 2018 staat is bron van ruzie tussen gemeente en kunstenaar. Mannes is van accoya hout opgetrokken, dat ondanks een beschermende harslaag begon te verweren. Assen pakte daarop de kwast en lakte het beest glanzend, tot woede van de kunstenaar. Het is een soort fontein. Het zes meter hoge dier, dat in al zijn mannelijkheid wijdbeens voor het station staat, kan dampen. Tot zover Mannes van Assen.
Bij de tentoonstelling horen fietsroutes, een tweedaagse reis langs Van Gogh locaties in Drenthe, lezingen, muziekvoorstellingen, schilderarrangementen, familieroutes en rondleidingen in gebarentaal. Assen maakt veel werk van de mooiste muurschilderingen passend bij het thema en in Hoogeveen is een groot portret van Vincent van Gogh op een muur te zien. De hoofdexpositie in het Drents Museum is wonderschoon aangekleed.
Wat aangeklede tentoonstellingen betreft schieten de winterverhalen van Ameland Vertel! bij de tentoonstelling van winters Ameland, de verhalen over oans moeke die ik mocht vertellen bij haar schilderijen en de lino workshops bij Tames Oud me te binnen. Ook die tentoonstellingen in ons eigen Museum Sorgdrager waren wonderschoon aangekleed.
Wat de Van Gogh-tentoonstelling betreft; hij is nog tot 7 januari te zien en ik zeg: “Doen!” Museum Sorgdrager gaat op 22 december weer open.
Jeanet de Jong
donderdag 14 december 2023
Ameland Vandaag - Paal 4, 5 en 6
dinsdag 12 december 2023
Verhalenpad van Hidde Kat
Het Verhalenpad van Hidde Kat is een bijzondere, interessante èn grappige wandeling. Het is een ontdekkingstocht van ongeveer anderhalf uur door Hollum, langs bekende en onbekende plekken die iets met de commandeur ter walvisvaart Hidde Dirks Kat van doen hebben. Zonder verheerlijking van de walvisjacht, maar met een indringend inkijkje in een bijzondere bedrijfstak van een paar eeuwen geleden.
Het Verhalenpad begint om 14:00 uur bij het beeld van Kat aan de H.D. Katstraat. Van daar gaat het met tussenstops vol verhalen, feiten en hilarische anekdotes in een slinger door het dorp, om te eindigen bij De Zwaan. Daar zal Kat ongetwijfeld wel eens een borreltje hebben gedronken, want Herberg De Zwaan stond er in zijn tijd ook al.
- 26 augustus 2024 - Verhalenpad van Hidde Kat
- 19 augustus 2024 - Verhalenpad van Hidde Kat
- 12 augustus 2024 - Verhalenpad van Hidde Kat
- 5 augustus 2024 - Verhalenpad van Hidde Kat
- 29 juli 2024 - Verhalenpad van Hidde Kat
- 22 juli 2024 - Verhalenpad van Hidde Kat
- 15 juli 2024 - Verhalenpad van Hidde Kat
- 8 juli 2024 - Verhalenpad van Hidde Kat
- 1 juli 2024 - Verhalenpad van Hidde Kat
- 4 januari 2024 - Verhalenpad van Hidde Kat
- 28 december 2023 - Verhalenpad van Hidde Kat
- 17 december 2023 - Verhalenpad van Hidde Kat - Besloten groep
maandag 11 december 2023
Asing
Auteur, journalist, filmliefhebber en Neerlandicus Asing Walthaus (van Ameland) schreef van 2010 tot en met 2023 drie maal per week columns voor de Leeuwarder Courant. ‘Waar moeten ze over gaan?’’ vroeg hij aan zijn hoofdredacteur. ‘Nergens over,’ was het antwoord. ‘Dat kun jij goed’’ Verwonder je maar, doe het maar, was de boodschap. Waar gingen ze dan over? Dat laat deze bundel zien. Ontmoetingen, gesprekken in de trein, zwemmen, verdriet, plezier, alledaagse gebeurtenissen, reizen. En de hond Schumi, die als een rode draad door de verhaaltjes trippelt.
- Asing
- Asing Walthaus
- Uitgeverij Wijdemeer
- Verschijnt 23 december 2023
- € 19,50
zondag 10 december 2023
Ameland Vandaag - Crossen in de duinen
zaterdag 9 december 2023
Column - Streisand effect
Ameland gaat gebukt onder het Streisand effect. Het is droevig, maar mooier kunnen we het niet maken.
Streisand, een gevierd artieste, bewees zichzelf een slechte dienst door een rechtszaak aan te gaan over een gepubliceerde foto van haar optrekje in Malibu. Ze wilde de luchtfoto van een website laten verwijderen en zocht haar gelijk bij de rechter. Haar privacy werd geschonden, vond Streisand, en daarom vocht ze voor haar zaak. Ze kwam van een koude kermis thuis, want tijdens het proces kwam de url van de foto in het nieuws en opeens wist iedereen waar haar huis te vinden was. Dat was 2002 en nog altijd staat de foto online. Hij is zelfs te zien op een Wikipedia pagina met de naam ‘Streisand effect’. Wie altijd al geïnteresseerd was in het verblijf van Barbra kan het opzoeken. Wie genoeg heeft aan zijn eigen leven kan het laten zitten.
Intussen is het Streisand effect een begrip geworden voor het tegenovergestelde krijgen van wat je bedoelde. Streisand wilde geen aandacht voor haar huis - mooi optrekje, trouwens, op een klif, met zwembad en hekken rondom - en kreeg juist dat wat ze niet wilde.
Er is ook een Nederlands voorbeeld van dit effect. Eerder dit jaar daagde Rachel Hazes de vermaledijde juicevlogger Yvonne Coldeweijer voor het bankje omdat ze geen gecremeerde kroket genoemd wilde worden. De boemerang klapte met volle snelheid tegen haar gezicht toen ‘gecremeerde kroket’ trending werd op de social media kanalen. Coldeweijer had haar clicks en Hazes heeft voor altijd haar bijnaam.
Ameland ondervindt aan den lijve hoe dat voelt. Dat voelt als bagger, beroerd, kut, klote, oneerlijk, gemeen, getreiter, respectloos en waardeloos. Maar wat nu?
Net als de dames Streisand en Hazes drie keer slikken en weer door? We kunnen er een Waddenzee om vol huilen, maar dat zal niet helpen.
Jeanet de Jong
Beluister hier de voorgelezen column.
Tik Column in bij 'Zoeken in dit blog' of klik op Label 'column' onder dit bericht om meer columns te lezen.
Ameland Vandaag - Mysterieus eiland en zoektocht naar paal 4
dinsdag 5 december 2023
Ameland Vandaag - Dag Sinterklaasje, applaus voor agent Henk en felicitaties voor Aagje
zaterdag 2 december 2023
Column - Joker en troef
Ze waren er weer, met hun roze plopkap, de zuigertjes van PowNed. In belabberd Nederlands - op YouTube staat: “Denk jij dat er tijdens Sunneklaas dingen gebeuren die niet aan het licht mogen gebeuren?” - en met een bezoekje aan de supermarkt in Hollum zetten ze de klauwen in het onderwerp, in de hoop iets te ontsluieren dat het daglicht niet verdraagt. Niet iedereen die voor de PLUS bevraagd werd kon de verleiding van een grove bek weerstaan. Dat is wat jammer, want het is koren op de molen van de reporters van PowNed, die sinds een tijdje hun oog hebben laten vallen op een Amelander traditie.
PowNed is, zeggen ze zelf, “uitdagend, dwars als het moet, humoristisch, intelligent en ongecensureerd. Stelling nemen, aanpakken, confronteren, soms choqueren, juichen als ‘we’ winnen, satirisch of met zelfspot als dat nodig is.” PowNed is specialist in het “direct laten zien wat er speelt door zonder filter het gesprek aan te gaan”. Door de bank genomen wordt er van de wat confronterende interviewstijl genoten. Vooral als het onderwerp van de reportage een van zijn voetstuk gevallen acteur of een muzikant die zijn handen niet thuis kon houden betreft. “Pak ze maar aan!” is dan veelvuldig te lezen op social media. Deze week was Ameland mikpunt en dan komt het opeens wel erg dichtbij.
Ik hou niet zo van hun interviewstijl. Het is me net wat té zuigend. En toch, als je de vragen nader beschouwt zijn ze helemaal niet zo raar. De antwoorden zouden dat ook niet hoeven zijn. En als je op de eerste vraag wel antwoord wilt geven en op de tweede niet, dan kun je dat gewoon zeggen. De derde vraag is voorspelbaar: “Waarom wil je daar niks over zeggen? Wat is er dan zo geheimzinnig?” En dan is het de truc om je niet leeg te laten zuigen. Burgemeester Stoel lijkt wat voor joker te staan met zijn repeterende antwoord “voor en door de Amelanders”, maar hij speelt die joker goed uit en blijft bij zijn tekst. Tot vervelends toe. Dít wil hij erover kwijt en meer niet.
Waar Stoel de joker uitspeelt heeft Ameland een goede troef in handen: als ongenode gasten geen onderkomen vinden op het eiland, worden er ook geen reportages gemaakt. Alleen voor W.A. van Buren maken we een uitzondering, maar ook daar praten we verder niet over.
Jeanet F. de Jong