 |
| De branding voorbij |
Onlangs kwam het boek 'De branding voorbij' van Nico van Putten uit. Een interessant gegeven, prima verhaal, maar er zijn ook wat ergernissen. Al met al, drie van de vijf sterren voor dit boek.Wouter maakt met vrienden een lange zeiltocht op een open catamaran. Hij is zichzelf wat kwijtgeraakt en hoopt zichzelf tijdens deze toch te hervinden. De reis gaat langs de Waddeneilanden van Nederland en Duitsland, tot aan Helgoland aan toe. De zeemanstaal en het schipperslatijn geeft het verhaal extra charme. Van elk Waddeneiland krijgt de lezer interessante informatie voorgeschoteld en op elk eiland wordt er kennisgemaakt met eilanders die de rol van authentieke eilander krijgen toebedeeld. Wouter ontmoet karakters en raakt met velen bevriend. In de eilanders die Wouter op Ameland treft zijn echte Amelanders te herkennen. Dat ze niet met hun eigen naam in het verhaal staan genoemd komt wat kinderachtig over, temeer daar sommige locaties wel met hun echte naam worden beschreven, zoals Herberg De Zwaan en De Welvaart. Noem Dries gewoon Dries, laat K.D. gewoon K.D. heten en geef Piet Mark geen andere naam dan Piet Mark. Dat ze om de haverklap authentiek worden genoemd wordt een beetje flauw. Het Amelands van de mannen, zoals Van Putten het heeft opgeschreven, lijkt nergens naar. Daar had een redacteur die het dialect machtig is goed werk kunnen doen en anders had het Woa’deboek fan ut Amelands nog uitkomst kunnen bieden. Als je dan in dialect wilt schrijven, zorg dan dat het ergens op lijkt.
Kijk ook goed naar de jaartallen op de commandeurshuizen, geef ik de schrijver graag mee. Die zijn voor het grootste deel uit de 18e eeuw, met een paar uit de 17e. Er is er een uit de 16e eeuw, maar dat is er maar één en tegelijk het oudste huis van het eiland. Merendeel is 18e eeuws.
Wouter bezoekt samen met zijn zeilmaten de eilanden Borkum en Ameland in december, op het moment dat daar de Sinterklaasrituelen spelen. Wouter en zijn vrienden maken het mee, maar blijven toch aan de buitenkant van de rituelen steken. Er klinkt geen Amelander shantymuziek in de café’s, tijdens Sunneklaas, om de doodeenvoudige reden dat er geen Amelander Shantymuziek bestaat. Shanties hoor je tijdens Muzikaal Bootwateren, in het derde weekend van juni, maar nauwelijks met Sunneklaas. Dat een van de maten van Wouter, gast op het eiland, met een trompet meeblaast met de Sunneklazen op hun roepers is ondenkbaar. De trompet hoort er niet, is een dissonant en zou alleen maar kunnen als het een onderdeel van een Sunneklaasact was. De schrijver heeft, niet gehinderd door zijn gebrek aan kennis en begrip, maar wat geschreven.
Er wordt heel wat gepsychologiseerd in het verhaal, alles tegen de achtergrond dat hoofdfiguur Wouter zichzelf hoopt te vinden. Hier en daar neigt het naar koketterie, een onplezierig uitvoerige uitleg van de zaken die voorbijkomen, een eigenwijze en soms wat pedante invulling van het verhaal, dat die pedanterie eigenlijk helemaal niet nodig heeft. Het is helemaal niet leuk om te lezen dat de schrijver zich niet kan beheersen, dat hij het nodig vindt zijn kennis te etaleren, aan komt zetten met titels van boeken en schrijvers, filosofen en analytici. Het moet diepgang aan het boek geven, net als de vele gedichten die erin voorkomen, maar het gaat over de rand van aangenaam leesvoer. Door de pedanterie gaat het irriteren. Ik geniet in ieder geval niet van al die uitstapjes, terwijl ik van het verhaal wel heb genoten. De reis is interessant, je leert wat over de eilanden en over het zeilen op een catamaran en je volgt de innerlijke reis van Wouter. De erotische escapades passen daar goed bij, het zuipen en lekker eten en het kameraadschappelijk omgaan met de mensen die ze ontmoeten ook.
Het boek is gedrukt op papier dat zo wit is dat het blauw schijnt. Dat vind ik niet het fijnste leespapier. De bladspiegel is ruim van opzet, er is gebruikt gemaakt van een dubbele regelafstand. Het boek is net iets meer dan 400 pagina’s dik. Daar hadden een paar minder bomen voor hoeven worden vermalen, denk ik dan, als je een enkele regelafstand had gedaan en het boek 200 pagina’s minder dik was geworden. Door die extra regelafstand lijkt het ook meer dan het is.
Het boek had wat betreft het dialect en ook wat betreft het Nederlands een redactie kunnen gebruiken. Er zitten wat schrijffouten in: een woord met drie a’s, een foute dt, een dubbel woord, van door dat vandoor moet zijn en meer van dat soort missertjes. Het is een leuk verhaal, waarin genoeg te beleven valt en dat lekker vlot leest. Met wat aantekeningen, een prima boek.
Lees hier ook over De branding voorbij
