Ameland uitgaven verzameld in één blog. Mis je een? Laat het weten, dan nemen we hem op. Met enige regelmaat plaatsen we een 'moaiste woa'd fan ut Amelands' en een column. Ga voor de oudere uitgaven naar 1971 in het archief en ga dan naar 'Oudere posts'. De oudste post is over uitgave uit 1441. Het Blog wordt aangevuld met wat er maar aan bijzonders over het eiland te vertellen is, over verhalenavonden van Ameland Vertel! en over trekharmonica avonturen. Opgetekend door Jeanet de Jong.
Een 'broekeskieter' is een bangerd, schijtebroek, bangerik. 'Ut is soa'n broekeskieter'.
Romcoms. Hoe frivool wil je het hebben! In de weken voorafgaand aan Kerstmis is het een komen en gaan van Kerstfilms, twee op een avond is geen uitzondering, en nu, aan de vooravond van Valentijnsdag, word je doodgegooid met Valentijnsfilms. Dochter C en ik hebben er schik om. Niet zozeer om het verhaal, flinterdun, maar om hoe ze in elkaar steken. Zo’n romantic comedy is alleen te verdragen als je in gezelschap kijkt. Dan kun je nog eens commentaar leveren, lachen om de filmische fouten en gieren om het repeterende plot. Alleen kijken is echt niet te doen.
De verhalen gaan over een journalist of schrijver die met Kerstmis teruggaat naar haar of zijn geboortedorp. Dat was ontvlucht om te gaan leven en genieten in de grote stad. Daar werd ook wel genoten, maar het stadse leven bleek gejaagd en bodemloos. Die bodem wordt hervonden in het dorp van de jeugd, waar steevast een wedstrijd van het een of ander wordt georganiseerd. Voor de kerst is dat een kerstkoekiebakwedstrijd, voor Valentijn zijn het kookwedstrijden. Je hebt een hem en een haar en aan het einde van de film is de wedstrijd gewonnen en hebben ze elkaar gevonden. Ze slijten hun leven in het dorp dat toch niet zo saai was als ze dachten. The End.
In elke romcom die we afgelopen weken hebben gezien, zitten scenes die niet kloppen. Objecten verdwijnen en verschijnen zomaar. In het ene shot staat een groot pak met strik op tafel, in het volgende is dat zomaar verdwenen om in het daarop volgende shot er weer te staan. De hij en zij halen een bekertje koffie bij een stalletje, wandelen een heel eind al keuvelend door het dorp, maar zetten het bekertje niet aan de lippen. "Koffie wordt koud!" roep ik dan naar het televisiescherm. Tafels worden gedekt, maaltijden opgeschept, het eten nog net aangeroerd maar nooit gegeten. In romcoms vinden ze eten en drinken teveel moeite. Tot die ene keer, in een Valentijnsfilm. Ik liep wat heen en weer en miste een stukje van het verhaal. Doorgaans geen enkel probleem, het verloop is toch wel duidelijk.
“Mam, je gelooft het niet, maar ze hebben van de taart gegeten!” roept C, terwijl ik net de kamer uit ben. “Dat is een stijlbreuk!” roep ik geschokt terug. En zo is het kijkplezier van zo’n stomme romcom bedorven. Als de prop masters en set dressers op gaan letten, is er geen donder meer aan.
Jeanet de Jong
 |
| Pôllepraat |
In deze editie verder nog:
De Pôllepraat is het donateursblad van de cultuurhistorische stichting, die in 1957 is opgericht. De stichting heeft drie musea op Ameland: Museum Sorgdrager, Museum Swartwoude en het Bunkermuseum. Donateurs ontvangen drie keer per jaar de Pôllepraat met prachtige verhalen over het eiland en de bewoners, de activiteiten van de stichting en de ontwikkelingen binnen de drie musea. Van dit nummer zijn 750 exemplaren gedrukt. Voor € 12,50 word je donateur en daarmee draag je bij aan de activiteiten van de stichting.
De Pôllepraat is te koop bij EnJoy Books in Hollum, Boekhandel Van den Brink in Nes, Museum Sorgdrager en Museum Swartwoude of mail naar info@amelanderhistorie.nl.
 |
| De Oerdheks |
Tara is 17 jaar oud en zij heeft een jeugdboek geschreven over Rixt, de Oerdheks van Ameland. Ze heeft het boekje vorig jaar gemaakt als afstudeerwerkstuk aan de Burgemeester Waldaschool en kreeg er de hoogst mogelijke beoordeling voor, schrijft haar oud-mentor Klaske Kingma.
Klaske vond het werkstuk zó de moeite waard dat ze adviseerde om het ook echt uit te geven. Dat is in gang gezet en binnenkort is het zo ver.
Tara heeft alles zelf gedaan, van de illustraties tot de tekst en het is een prachtig stukje werk geworden. Vanaf 25 februari is het te bestellen via de webwinkel van boekscout.nl
Klaske Kingma is vol vertrouwen dat het boekje goed zal worden ontvangen en de uitgeverij denkt dat het een bestseller gaat worden.
Klaske: “Wat is er nou leuker dan een boek lezen over een volksverhaal van je favoriete Waddeneiland, waarvan er zelfs een standbeeld staat in Buren!” Wij van Ameland Boeken blog kunnen nauwelijks iets leukers bedenken en adviseren iedereen dan ook het boekje te bestellen.
 |
| Tara van der Meij |
Nu zijn er nog twee over. Nu is er nog één over. Hij mag voor 5 euro weg.
Af te halen op Westerlaan 8 in Hollum.
Tik Lise de Boer in bij ZOEKEN om meer over haar en het boek te lezen.
Bij de VVV Ameland kantoren en op de recreatieparken worden nog wat getijdenkalenders gebracht voor die mensen die geen woonadres op het eiland hebben, maar wel geïnteresseerd zijn in de watertijden. Je kunt er ook een ophalen bij het SBB kantoor aan de Ballumerweg 44 te Nes.
Wil je op de hoogte blijven van de activiteiten van Staatsbosbeheer, kijk dan op www.hartvoorameland.nl en op www.boswachtersblog.nl/ameland/.
Nee, want er drong zich een ander onderwerp op. TVOH. De studio in Halfweg lijkt ver weg, maar wat zich daar heeft afgespeeld is van alle locaties, van elke stad, van elk dorp en van elk eiland. Ook van Ameland. Bijna alle vrouwen hebben op de een of andere manier een ervaring die past in het vakje ‘ongewenste intimiteit’. Misschien wel alle. Lang niet altijd leidt dit tot vernielde levens, maar altijd, echt altijd, blijft er een nare herinnering aan die ervaring kleven.
Afgelopen dagen sprak ik met verschillende mensen over dergelijke ervaringen en ik kon niet bedenken wat ik zelf op dat gebied had meegemaakt. Tot dit akkefietje van meer dan een halve eeuw geleden zich in mijn actieve geheugen drong. Man met masker: het had niet gehoeven, het had niet gemoeten. Je had me ook een leuke ervaring kunnen laten beleven, met louter zang en dans, wat geschreeuw en primitief gedoe. Om nog heel erg vaak om te lachen.
Jeanet de Jong
Ik wist dat ik er nog een stuk of 20 van had, maar waar? Nergens kon ik ze vinden, tot ik deze week een achterafhoekje op zolder leeghaalde om, nu het dak van het huis aan de Westerlaan klaar was, de schuinte eens goed schoon te maken en definitief in te ruimen. En daar stond hij, de plastic bak met deksel, met een aantal mooie boeken erin. Toen ik de bovenste twee boeken eruit haalde, zag ik de gele boekjes van Lise verschijnen. Ze zijn er nog en wie er een wil hebben kan contact opnemen.
Ze kosten € 10,25 (met 6% btw zaten ze net onder het tientje, maar na de verhoging tot 9% btw komen ze er net boven). Af te halen op Westerlaan 8 in Hollum (inmiddels uitverkocht - november 2022).
Beleef je plezier aan dit blog en helpen de posts je op weg uitgaven over Ameland te vinden? Doneer dan op Ko-fi een kopje koffie van € 2,-- als waardering voor de blogger 💜. Klik hier voor de link.
En je weet het, he? Van elk verkocht boekje gaat een euro naar Stichting Paardenreddingboot Ameland. Laten we hopen dat we dit jaar weer van de demonstraties kunnen genieten.
Voor ik jullie overlaad met mijn culinaire bijzonderheden en excepties vertel ik hier over mijn reis naar de visboer en terug. Te voet, deze keer, door een vrijwel uitgestorven dorp. Een weldadige rust die de corona ellende even doet vergeten. Het is donker en wat mistig en het Steegje lijkt, met een paar straatlampen in de nevel, op een Harry Potter achtig achteraflaantje.
De visboer heeft op deze rustige januarivrijdag niet meer het uitgebreide assortiment. Geen platvisje, dat ik het allerliefst bestel, maar een alternatief dat heet uit de oven voor me klaar staat. Met een geurend papieren tasje in de hand onderneem ik de terugweg, langs het oudste huis van het eiland en door het mysterieuze maar oh zo leuke stèèchje. Mijn neus vangt de heerlijkste geuren op. Het is kennelijk niet voor iedereen visdag. Ik ruik stoofpotje en veronderstel iets met botergaar draadjesvlees. Een huis verderop komt de geur van tuinbonen me tegemoet. Lekker, maar ook dat lijkt me niet iets voor bij de vis.
Een kleine dissonant op mijn route naar huis is de geur van vuile houtverbranding. Een haardvuurtje is verrukkelijk, ruikt knus en voelt warm, al is een haardvuur tijdens de mist niet zo’n goed idee. Een vuurtje stoken met vuil hout is van een andere orde: het geeft een teerlucht die haakt in je keel. Dat soort hout op het vuur gooien op een mistige vrijdagavond is misdadig. Op een mistige zaterdagavond ook, trouwens.
Terug naar het visje. Het werd de vette bek waar ik zo naar uitkeek en stelde niet teleur. Komende vrijdag gaan we weer.
Jeanet de Jong
De titel van het boek doet meteen denken aan de film van Bert Haanstra, een documentaire uit 1966 over de band van de Nederlanders met het water. Dit boek van Speerstra met precies dezelfde titel gaat niet over spelen en sporten op en in het water, ook niet over baggeren, dijken bouwen en spelevaren. Speerstra heeft het over een uitgestorven beroepsgroep. Hij sprak met schippers en hun vrouwen, van Ameland tot Maastricht. Tientallen gesprekken voerde hij en de mooiste verhalen tekende hij op.
Van Ameland is het verhaal 'Hoop', waarin Hindrik Hofker vertelt over de beurtvaart. Een spannend verhaal met dekoverspoelende golven, sloepen die wegspoelen, de vrouw van Hofker die noodgedwongen mee moest varen omdat de knecht een ledemaat had gebroken. Bloedstollend is de geschiedenis over de tocht waarbij Riek aan het helmhout stond tijdens een gruwelijke storm. Hindrik dacht dat hij haar kwijt was, maar ze was er nog en had het helmhout weten vast te houden. Hofker gaat ook met Speerstra naar het kerkhof en toont hem het graf van zijn vader en van een 15-jarige jongen. Hij zag veel goeds in een dam naar het vasteland. Alle kans dat die jongen, die zijn 16e verjaardag niet haalde, dan op tijd het ziekenhuis had gehaald. Met een dam is er meer hoop, vindt Hofker.
Speerstra treft de wereld van een eeuw geleden en schetst de zeilvaart van die tijd met alle gebruiken en vaktermen van dien en met oog voor de mensen die hem hun verhalen toevertrouwden. Bij een ieder met een beetje liefde voor het water, zal het hart opengaan bij deze fantastische geschiedenissen. Ameland is vertegenwoordigd met dat ene verhaal van Hindrik Hofker, de Waddenzee komt er meermalen in voor en van Schiermonnikoog zijn de anekdotes van Mees Toxopeus een lust om te lezen. Wat zijn naam betekent, hoe hij berger Doeksen van Terschelling hielp en waarom hij nooit meer een kaartje voor de veerboot naar Terschelling hoefde te betalen. Smakelijk is het verhaal over het bezoek van Toxopeus aan het paleis van Juliana en Bernhard, op een dag dat hij vergat een stevig ontbijt te eten. Het werd een dag van de rammelende maag, want hij kreeg koffie en een koekje, maar een fatsoenlijke maaltijd zat er niet in.
Lees hier wat het boek kost en waar je het kunt bestellen. Hou je van zeilvaart en van mooie verhalen? Doe jezelf dan een plezier en koop het of zet het op je verlanglijstje. Het is smullen, van de eerste tot de laatste letter.
Beleef je plezier aan dit blog en helpen de posts je op weg uitgaven over Ameland te vinden? Doneer dan op Ko-fi een kopje koffie van € 2,-- als waardering voor de blogger 💜. Klik hier voor de link.
Nog geen eeuw geleden ging het grootste deel van het vrachtvervoer over water. De zeilvaart had daarin zowel op de binnenwateren als buitengaats een belangrijk aandeel. Het was een hard bestaan voor de schipper, zijn vrouw en kroost. Wat een moed, zeemanschap en toewijding waren nodig om het schip ‘vrij’ te bevaren, zodat het beroep en de manier van leven kon worden doorgegeven aan een volgende generatie.
Hylke Speerstra raakte als hoofdredacteur van schippersweekblad Schuttevaer in de ban van de spankracht van het varensvolk. Van Ameland tot Maastricht sprak hij met tientallen schippers en hun vrouwen. Dit resulteerde in deze bundeling verhalen, die de schipperij een stem gaf die wellicht anders nooit zou zijn gehoord. Een waardevolle oral history over een bijzondere episode in de Nederlandse maritieme historie.
De stem van het water is verkrijgbaar bij de boekhandel en via www.noordboek.nl