Germ de Jong op Ameland

Germ de Jong op Ameland, 1948 - 1965 is een uitgave van Stichting De Ouwe Pôlle. Het werd in 1989 uitgegeven als catalogus bij een tentoonstelling met werken van Germ de Jong in het Natuurcentrum in Nes. De catalogus geeft een beeld hoe De Jong zich door Ameland is geïnspireerd. Hij kwam er vaak en graag.

Ameland 15x Anders

Ameland 15 x Anders

Ameland 15x Anders werd in de jaren 80 uitgegeven door Stichting Jeugd- en Jongerenwerk, dat later Stichting Sociaal Cultureel Werk Ameland werd. Het koste destijds 3 gulden 50 en het werd onder meer door jeugd en jongeren van het eiland op de campings verkocht. De inkomsten spekten de kas. Het is een boekje met tekeningen, puzzels, verhaaltjes, knutseltips en wandelroutes. Vijftien verschillende onderwerpen zijn erin te vinden en daarom heet het Ameland 15 x Anders. 

Van Willibrord tot Wereldraad

'Van Willibrord tot Wereldraad. Ameland kerkelijkerwijs' is een heel dun boekje. Een kaft, twee blaadjes en twee nietjes in de rug. Het is een catalogus bij een tentoonstelling van bijbels, kerkboeken, geschiedenissen, foto's en prenten van alle Amelander kerken. Die tentoonstelling werd gehouden in 1989 tot 1990, in het kader van het Willibrordusjaar. Wie het geschreven heeft staat er niet in. Het boekwerkje is uitgegeven door de Stichting Ouwe De Pôlle Ameland.

Het boekwerkje is anno 2021 nog te koop voor een paar centen in Museum Sorgdrager aan de Herenweg in Hollum. 

• Van Willibrord tot Wereldraad
• uitgegeven door Stichting De Ouwe Pôlle
• 1989

Friesland Post - Paardenreddingboot Ameland nu toeristische attractie

Friesland Post juni 1989

In de Friesland Post staat een groot artikel met prachtige foto's over de paardenreddingboot van Ameland. Het is het juninummer van 1989 en er staat een verslag in van de laatste keer dat de paarden officieel namens de KNRM de boot lanceerden in zee. De paardentractie was daarmee geschiedenis. Het was 17 september 1988. In dat jaar hadden Amelanders met medewerking van gemeente al het initiatief genomen door te gaan met de lanceringen, maar dan als toeristische attractie. Het is een goede greep gebleken, want elke keer vergapen duizenden mensen zich aan het schouwspel. De paardenreddingboot houdt op die manier de herinnering levend aan al die voerlui en zeelui die hun leven waagden om mensen in nood op zee te redden.

Sinds 1826, toen een jol voor reddingswerk in Hollum werd gestationeerd, was de reddingboot 273 keer door paarden naar zee gebracht. Tijdens 105 tochten werden 605 zeevarenden gered; 168 tochten bleken vergeefse moeite. In al die jaren hebben ook redders het leven verloren. In 1844, 1861 en 1863 ging het mis en in totaal kwamen zeven redders niet meer levend thuis. 

In het artikel wordt ook het ongeluk met de acht verdronken paarden aangehaald, dat het proces van afschaffen van de paardentractie door de KNRM versnelde. Op 14 augustus 1979 ging de lancering mis, toen de vier paarden links en vier rechts van de te lanceren boot niet los konden komen van de kar en de diepte in werden getrokken. Ze verdronken voor het oog van de voerlui en de mensen op het strand. In deze Friesland Post staat ook een foto van het open graf waar de acht paarden in zijn gelegd. 

Gemeente Ameland nam het boothuis en de reddingboot over en droeg die over aan de nieuwe Stichting Paardenreddingboot Ameland. Die stichting verzorgt jaarlijks tien tot twaalf demonstraties per jaar. 

• Friesland Post - Paardenreddingboot Ameland nu toeristische attractie
• Sytse van der Wal - Tekst
• Tom Wouters en Johan Witteveen - Foto's
• Uitgever Van der Let & Partners Heerenveen
• Juni 1989
• f 4,75

Das größte Unglück de Grönlandfahrt

Das größte Unglück de Grönlandfahrt

'Das größte Unglück de Grönlandfahrt - Das Katastrophenjahr 1777' is een Duits boek van Frits Joachim Falk over het rampjaar 1777. De Groenlandvaart in dat jaar eiste vele levens en schepen. Hidde Dirks Kat van Ameland kan daar over meepraten. Aan hem is een hoofdstuk in dit boek gewijd.

Falk draagt dit boek aan aan Anders Mikkelsen List, een twaalfjarige van Rømø die in dat jaar voor het eerst meevoer op een walvisvaarder. Scheepsjongen Anders is de overoverover-grootvader van Frits Joachim. 

Von dem größten Unglück in der langen Geschichte der Grönlandfahrt waren 1777 etwa 439 Seeleute betroffen. Fritz Joachim Falk bespricht das große Risiko des Wal- und Robbenfangs bei Grönland/Spitzbergen und zeichnet anhand authentischer Dokumente den Hergang der Ereignisse nach.

Met een hoofdstuk over Hidde Kat

Het boek is antiquarisch nog wel te vinden (mei 2023).

• Das größte Unglück de Grönlandfahrt - Das Katastrophenjahr 1777
• Frits Joachim Falk
• Siegel Verlag 
• Duits
• ISBN 3 7793 6902 8
• 1989

Kardinaal de Jong - verhalen rond een standbeeld te Nes op Ameland

Kardinaal de Jong

'Kardinaal de Jong - verhalen rond een standbeeld te Nes op Ameland' is een boekwerkje geschreven door Johanna de Jong en Ben Edes. De Jong en Edes vertellen over Jan de Jong die op Ameland werd geboren en Jan van Jan de Bakker werd. Een foto van zijn geboortehuis staat in het boekje afgedrukt. Ze vertellen over zijn jeugd en zijn loopbaan binnen de katholieke kerk tot en met zijn kardinaalschap. In het boek staan ook brieven afgedrukt van Wilhelmina en Juliana, waarin ze de kardinaal te bedanken voor zijn standvastigheid in de Tweede Wereldoorlog en hem een rustige oude dag wensen. Hoe het beeld tot stand kwam en het evenement van de onthulling wordt ook beschreven. Ben Edes en Johanna de Jong hopen dat de herinneringen aan de man die van priester aartsbisschop werd en daarna kardinaal levend blijven. Ze schrijven in maart 1989: "Want nu, zoveel jaren na zijn leven kun je met afgrijzen waarnemen dat het gif van het nazi-dom nog altijd niet de wereld uit is."

Het beeld is te bekijken aan de Kardinaal de Jonge in Nes.

Op Vraag & Aanbod Ameland staat nog een exemplaar te koop. Klik hier om er meer over te lezen.

• Kardinaal de Jong - verhalen rond een standbeeld te Nes op Ameland
• Johanna de Jong en Ben Edes
• Uitgegeven in eigen beheer
• Maart 1989

Van boerenstand tot vennoot te Buren op Ameland

Van boerenstand tot vennoot

‘Van boerenstand tot vennoot te Buren op Ameland’ is een boekje van P. Heslinga, over de geschiedenis van de 'vennoot'. Heslinga haalde informatie uit de archieven en  verwerkte er verhalen van ouderen in.

Het boekje is op de website van Amelander Historie als e-book te lezen. 

• Van boerenstand tot vennoot te Buren op Ameland
• P. Heslinga.
• 1989

Het reddingwezen op Ameland 1824 - 1988

Het reddingwezen

Het boek van Jan Blaak behandelt veel onderwerpen die met de reddingboot van Ameland van doen hebben. De reddingen, de schippers, de koninklijke bezoeken en nog veel meer aspecten van het reddingwezen. De voorzitter van de KNZHRM in 1988, J.F. Dudok van Heel, schreef het voorwoord. Het boek is rijkelijk voorzien van fotomateriaal.

Bij de boeken van Jan Blaak is het elke keer weer jammer dat er niet een degelijk redactie is gedaan. Het barst altijd van de interpunctiefouten en inconsequente schrijfwijze, waardoor het boek minder plezierig leest dan had gekund. 

• Het reddingwezen op Ameland 1824 - 1988
• Jan A. Blaak
• Noorderboek Groningen
• 1989

Op Vraag & Aanbod Ameland staat een tweedehands exemplaar te koop. Klik hier om hem te zien.

Tweede en verbeterde druk

Wat gebeurde er in 1799 bij de Engelsmanduun?

Wat gebeurde er in 1799 bij de Engelsmanduun?

Epke van der Geest uit Nes schreef samen met anderen ‘Wat gebeurde er in 1799 bij de Engelsmanduun?’

Het vertelt over de ramp met de Valk, die ter hoogte van de Engelsmanduun schipbreuk leed met vele schipbreukelingen tot gevolg.
Het boekje is 29 pagina’s dik.

Er is ook een variant uitgegeven in 1989 met hulp van P. Heslinga. Dat is een eenvoudig boekwerkje met twee nietjes in de rug.

Op Vraag & Aanbod Ameland staat een door Epke van der Geest gesigneerd exemplaar te koop. Klik hier om de advertentie te zien.

Het is in het tweedehands circuit soms nog te vinden.

• Wat gebeurde er in 1799 bij de Engelsmanduun?
• Epke van der geest e.a.
• Uitgegeven door Stichting De Ouwe Pôlle Ameland
• 1989/ 1999

De editie van 1989

Nassau-Kooi anno 1705

De 'Nassau-Kooi anno 1705' is een boekje op brochure formaat, met twee nietjes in de rug. Het is geschreven door Walter Kiewied, telg uit de kooikersfamilie. Hij beschrijft de eendenkooi en het werk van de kooiker en ging voor informatie op zoek naar het gemeentearchief van Ameland, Rijksarchief Groningen, Rijksarchief Den Haag en Dienst van het Koninklijk Huis. Kiewied voegde er een woordenlijst van kooikerstaal aan toe en een overzicht van broedvogels in de kooi bij de Kooiplaats.

Het was Walter Kiewied die in 1989 de kooi zijn naam gaf. Hij schreef een bijzonder interessant boekje, in de vorm van een wandeling langs de elementen van de eendenkooi. Met het boekje in de hand is die wandeling te maken. Anno 2023 zijn het de gidsen die rondleidingen verzorgen en is de kooi alleen nog te betreden na boeking via de Amelander Musea.

De Kooikersvereniging wijdt op haar website een mooie pagina aan de eendenkooi van de Kooiplaats.

Het boekje is ook in het Duits verschenen.

• Nassau-Kooi anno 1705
• W.J. Kiewied - Tekst
• J.A. Pet - Pentekeningen
• Uitgegeven in eigen beheer
• 1989 eerste druk, 1990 tweede druk

De Duitse versie

Sagen en legenden van Ameland

Inclusief Rixt van het Oerd

Sagen en legenden van Ameland is een dun boekwerkje, in 1989 heruitgegeven. De sage van Rixt van het Oerd ontbreekt er niet in. Ook is er een verhaal over een zeemeermin in te lezen, over Het schip van Sinternuten en over gegeselde haringen. Het is 12 pagina's dik, inclusief de uitleg over wat nu een sage en wat een legende is.

De brochure, het is een uitgave met twee nietes in de rug, is via het tweedehands circuit nog wel te vinden (november 2022).

• Sagen en legenden van Ameland
• Uitgave De Hoge Stoep Hollum
• Jaren '80