Hoofdtooi als sieraad

Het boekje 'Hoofdtooi als sierraad' is uitgegeven bij een tentoonstelling over Amelander en Friese oorijzers in het Sorgdragermuseum in Hollum. De tentoonstelling was in juli en augustus van 1991. Hollum was is augustus 1991 Monument van de Maand met haar bijzonder mooie dorpsgezicht. De Amelander oorijzers wijken af van de Friese en dat wordt in dit boekje uit de doeken gedaan.

Toenmalig burgemeester Michiel Zonnevylle is de auteur.

• Hoofdtooi als sieraad
• Michiel Zonnevlle
• Uitgegeven door Stichting De Ouwe Pôlle
• 1991

Eiland van verlangen

Het boek over Tames Oud, behorende bij de tentoonstelling Eiland van Verlangen. Een tentoonstelling van wereldklasse in Museum Sorgdrager in Hollum. 

Lees hier over het boek bij de tentoonstelling.

Van Museum Sorgdrager is een Ameland Huuskes gemaakt, een bouwplaatje op A5 kaart formaat. Te koop in het museum voor € 3,--. Bekijk via deze link alle Ameland Huuskes.

Ameland Huuske

Tames Oud - Eiland van Verlangen

Dit is het boek bij de duo-tentoonstelling Eiland van Verlangen, die in de zomer van 2023 in zowel Cultuurhistorisch Museum Sorgdrager in Hollum op Ameland als in Museum Belvédère in Oranjewoud is ingericht.

Het boek is in de museumwinkels op Ameland te koop en via deze link te bestellen.

Gitte Brugman schreef het en Han Steenbruggen staat borg voor het hoofdstuk over Tames Oud als schilder, tekenaar en graficus. Steenbruggen is sinds 2008 directeur-conservator van Museum Belvédère. Daarvoor was hij als conservator verbonden aan het Groninger Museum. Hij studeerde Nederlands en Kunstgeschiedenis en heeft diverse boeken over kunstenaars op zijn naam staan.

Gitte Brugman is journalist en fotograaf. Ze schrijft, vooral over kunst, voor de Leeuwarder Courant en exposeert met haar eigen werk. Ze volgde een opleiding aan de Fotoacademie Amsterdam. Naast haar werk als verslaggever houdt ze zich bezig met documentaire fotografie.

Het boek dat ze samenstelde is voorzien van vele tekeningen, lino's en schilderijen van Tames Oud en van foto's van hem en zijn familie. Oud was zo beroemd in de jaren 50, dat zijn overlijden onderwerp was van een radiobericht en van berichten in diverse kranten. Musea hadden tegen die tijd al werk van hem aangekocht. Daarna ebde de aandacht weg, tot in de jaren 70 de belangstelling opnieuw oplaaide. De Amelander Musea en gemeente Ameland kochten werk van de Amelander meester aan en die werken vormen een deel van de tentoongestelde werken. In de jaren 80 had galerie de Hoge Stoep in Hollum enkele werken van Oud in huis en die zijn op Ameland verkocht en op het eiland gebleven.

Tames was een leeftijdgenoot en vriend van Jan de Jong, die later als Johannes de Jong kardinaal zou worden. Het boek, met heerlijk hard kaft, vertelt over Tames' jeugd, de omstandigheden op het eiland, zijn eerste tekeningen en zijn vertrek van het eiland. Het rijk geïllustreerde boek is een aanwinst. Er is veel aandacht besteed aan goede weergave van de werken. Ook de donkere schilderijen komen goed uit. 

Eiland van Verlangen is een fantastische tentoonstelling met een prachtig mooi boek.

Bekijk via deze link een filmpje over de tentoonstelling.

• Tames Oud - Eiland van verlangen
• Gitte Brugman en Han Steenbruggen
• Uitgegeven door Amelander Musea, Museum Belvédère en Noordboek
• ISBN 9789464711233
• juni 2023
• € 25,-- 

Pôllepraat Juni 2023

Magazine Pôllepraat is het orgaan van Stichting De Ouwe Pôlle Ameland. Het blad verschijnt drie keer per jaar. Op de voorpagina van dit nummer is een schilderij van Janke de Jong-de Boer te zien. Zij heeft een tentoonstelling met de naam Verborgen Schatten' van 3 april tot 5 juni 2023. De voor- en achterkant van deze Pôllepraat staat in het teken van die tentoonstelling en binnenin is nog een artikel te vinden. 

In deze editie verder:

• Voorwoord van Meinte Bonthuis, voorzitter van Stichting De Ouwe Pôlle Ameland
• Museumnieuws
• Exposities in de Amelander Musea
• Schenkingen
• Herinneringen aan een eiland
• Roel Walda als verzetsstrijder
• Lezing Dendrochronologie
• Laatste en allerlaatste Printjes Kieke
• Amelander zeevaartschool
• Klokluiders en klokkentaal
• Natuurweekenden van de padvinderij Friese Zwervers
• Oorlogsgraven uit WOI op Ameland
• Gasten in vakantiehuis Die Terrorist kwamen met bagage

De Pôllepraat is het donateursblad van de cultuurhistorische stichting, die op 4 november 1957 is opgericht. De stichting heeft drie musea op Ameland: Museum Sorgdrager, Museum Swartwoude en het Bunkermuseum. Donateurs ontvangen drie keer per jaar de Pôllepraat met prachtige verhalen over het eiland en de bewoners. Donateurs op Ameland betalen € 15,-- en donateurs op de vaste wal ontvangen per jaar drie nummers van Pôllepraat voor € 22,--. De Pôllepraat is voor 6 euro verkrijgbaar bij Museum Sorgdrager, Museum Swartwoude, boekhandel Enjoy Books in Hollum en boekhandel Van den Brink in Nes.

• Pôllepraat Juni 2023
• Jaargang 36 nummer 100
• ISSN 1384-4636
• Los nummer 6,--
• Juni 2023

Beleef je plezier aan dit blog en helpen de posts je op weg uitgaven over Ameland te vinden? Doneer dan op Ko-fi een kopje koffie van € 2,-- als waardering voor de blogger 💜.  Klik hier voor de link.

Intekenen boek Tames Oud

Eiland van verlangen

Stichting De Ouwe Pôlle start een intekenactie voor het nieuwe boek over Tames Oud. Het boek 'Tames Oud - Eiland van verlangen' wordt bij de opening van de tentoonstelling op 15 juni gepresenteerd.

De overzichtstentoonstelling is door samenwerking van de Amelander Musea en Museum Belvédère in Oranjewoud tot stand gekomen. In de collecties van beide musea is werk van Oud ruim vertegenwoordigd en worden topstukken van zijn hand met enige regelmaat getoond. In het Cultuurhistorisch Museum Sorgdrager in Hollum ligt het zwaartepunt op de schilderijen en werken op papier met voorstellingen die tot het eiland en zijn omgeving zijn te herleiden. Museum Belvédère in Oranjewoud concentreert zich op Ouds artistieke ontwikkeling en toont voornamelijk werk uit de periode waarin hij werkzaam was in België en Den Haag. Het levert twee complementaire exposities op, die tezamen een representatief overzicht geven van zijn oeuvre. De tentoonstellingen zijn vanaf 17 juni tot november 2023 te zien in beide musea.

Het boek dat bij het tentoonstellingstweeluik verschijnt is tot stand gekomen na grondig onderzoek naar leven en werk. Dat leverde uiteindelijk veel nieuwe inzichten op en een aantal schilderijen die tot nog toe onbekend waren. Gitte Brugman kleurt in de biografische schets een bijzondere kunstenaarspersoonlijkheid en zet deze af tegen vaak roerige omstandigheden. 

Tames Oud werd in 1895 op Ameland geboren, trok in de jaren twintig naar België, doorliep in Brussel de Academie voor Schone Kunsten, vervulde in Vlaanderen verschillende betrekkingen, vestigde zich in 1938 in Den Haag en overleed aldaar in 1953.

Het boek zal bij de opening van de expositie in museum Sorgdrager op 15 juni a.s. worden gepresenteerd. 

Tot 17 juni kun je intekenen op het boek met 5 euro korting. Intekenen kan via deze link.

• Tames Oud - Eiland van verlangen
• Gitte Brugman
• Uitgeverij Noordboek 
• ISBN  978 94 6471 123 3 
• Intekenprijs € 20 tot 17 juni 2023
• € 25,-- 
• 15 juni 2023

Column - Schatten

Schatten

'Verborgen Schatten', zo heet de tentoonstelling van schilderijen en tekeningen van oans moeke. Zondagmiddag 2 april openden wij hem met haar kinderen, kleinkinderen en hun aanhang. Het gonsde van de herinneringen, anekdotes en verhalen over moeke en oma De Jong of omaatje, zoals ze ook wel door de kleintjes van toen werd genoemd. Mijn moeder, oans moeke, was klein van stuk, dus dat 'omaatje' paste haar wel. "Dut is de achtertuun fan dut huus," legt een kleindochter aan haar zoon uit, terwijl ze voor twee dorpsgezichten staat en van het ene naar het andere doek wijst. Hij heeft oma niet gekend en moet het van de verhalen hebben. Die middag stroomt er een vloed van verhalen. "Oma had een moaie achtertuun, sie je?" De kleindochter weet het wel, zij heeft omaatje goed gekend. "Fien je ut moai? Herken je ut wel?" Ja, de 18-jarige vindt het mooi, zijn zusje ook, en hij herkent de plek. 
Het schilderij van De Zwaan hangt er ook, dat moeke in opdracht maakte en dat door collega-ondernemers cadeau werd gedaan aan Simon Walthaus toen hij afscheid nam van zijn herberg. Het kwam op wonderbaarlijke wijze niet lang voor het idee over een tentoonstelling post vatte boven water en via via in de familie terecht. 

Een van de acht kinderen: "Kiek, dut is ut huus weer oans moeke geboaren is." Het huis staat er niet meer, het stond aan de Tussendijken, schuin tegenover de Bauwe Schuur. Hoe dat stukje dorp er toen uitzag is vastgelegd in olieverf. Zo heeft moeke ook het huis met timmerskuur van Marten Faber in de Schoolstraat in beeld gebracht. Het witte pand is afgebroken en maakte plaats voor een nieuw huis. Dat dorpsgezicht is in handen van een van de nazaten van de timmerman en hij is er wat trots op. Het wintergezicht op de Oosterlaan werd net zo tijdelijk afgestaan. Het werk is van een Hollumer en mocht er in het museum bij hangen. Velen reageerden op de oproep om hun 'Janke de Jong' beschikbaar te stellen voor deze tentoonstelling. Iedereen die een werk afstond mag gratis komen kijken. Kinderen, kleinkinderen, dorpsgenoten en mensen die ooit een schilderij van haar kregen of kochten, vinden hun doek terug tussen vijftig andere. 

In heel wat huizen mist nu wat aan de muur. Aan sommige haakjes hangt iets vervangends, dat het werk dat er hoort niet écht kan vervangen. Na 5 juni komt alles weer bij de rechtmatige eigenaren terug, want tot die dag duurt de tentoonstelling 'Verborgen Schatten' van Janke de Jong-de Boer, oans moeke, in Museum Sorgdrager. Zus Anja opende hem met de woorden: "Allemaal kieke!" U begrijpt wel, van harte aanbevolen.

Jeanet de Jong
jeanet.de.jong@knid.nl

Bekijk hier het filmpje van de opening.

Tik Column in bij 'Zoeken in dit blog' of klik op Label 'column' onder dit bericht om meer columns te lezen.

Poolkoorts

Poolkoorts

'Poolkoorts Arctic Fever' is het tweetalige boek van B.C. Epker en Peter du Gardijn. Het is een boek met illustraties van B.C. Epker en gedichten van Du Gardijn. Onderwerp is de Groenlandvaart van 17777 van Hidde Doiirks Kat. Het boek kwam in 2018 uit, het jaar waarin ameland Eiland van Hidde Dirks Kat was.

In Museum Sorgdrager was in dat jaar een tentoonstelling met de titel Poolkoorts.

Het boek is in Museum Sorgdrager te koop.

• Poolkoorts Arctic Fever
• B.C. Epker en Peter du Gardijn
• Eigen uitgave
• 2018
• € 19,95

Kat uit de kast

'Kat uit de kast - Het geheime leven van Hidde Dirks Kat' is een boek van Jan de Waard, gemaakt als catalogus bij een tentoonstelling in Museum Sorgdrager met dezelfde titel. Dat was in 2017, een jaar voordat Ameland Eiland van Hidde Dirks Kat werd. Het schitterend uitgegeven boekwerk is in een oplage van 200 gedrukt. Jan de Waard, kunstenaar, boekbinder en dozenmaker, staat borg voor de tekst en de gefotografeerde objecten, waaronder dozen, die in het boek staan. Egbarta Veenhuizen maakte de tekeningen.

Voor de tentoonstelling maakte De Waard objecten die bij gebeurtenissen horen uit het leven van Hidde Dirks Kat. Het zijn imaginaire gebeurtenissen, door de kunstenaar bedacht. Zo hij het heeft bedacht had het kunnen zijn. De Waard maakte attributen die hij opbergt in dozen. Bijzondere dozen, zoals die ene die de vuurtoren moet voorstellen. Al deze voorwerpen documenteren de vertelling en verbeelden de relatie tussen Groenland en Ameland. En niets is uit de lucht gegrepen of volledig uit de duim gezogen. Overal zit een kern van waarheid in, een werkelijke geschiedenis, waardoor we Kat anders leren kennen dan de stoere Commandeur.

Het boekwerk, een verzamelaarsobject, is te koop in Museum Sorgdrager.

• Kat uit de kast
• Het geheel leven van Hidde Dirks Kat
• Jan de Waard
• Egbarta Veenhuzien illustraties
• oplage 200 exemplaren
• Uitgegeven door Mooi Rood Pers
• 2017

Schilders van het Westland

Schilders van het Westland

'Schilders van het Westland - Van 1500 tot heden' schetst een boeiend en kleurrijk beeld van de schilder- en tekenkunst die in het Westland is ontstaan. De historische achtergronden van de dorpen, kastelen en buitenplaatsen van het de streek worden belicht aan de hand van oude kaarten en bijzondere schilderijen en tekeningen uit de periode 1500 tot 1800.

In de 19de eeuw werd de streek door romantische schilders als Andreas Schelfhout en Wijnand Nuyen bezocht. Gevolgd door J.B. Jongkind, Max Liebermann, Vincent van Gogh en de schilders van de Haagse School. Ook na 1950 bleef het Westland aantrekkingskracht uitoefenen op kunstenaars, getuige de werken van onder anderen Kees Andrea, Ber Mengels en Hermanus Berserik. 'Schilders van het Westland' is rijk geïllustreerd en belicht het werk van een honderdtal kunstenaars. 

Het boek staat in dit Ameland Boekenblog omdat de op Ameland geboren Leendert Scheltema (1876 - 1966) een van de 'Schilders van het Westland' is. Scheltema is een van de drie grote schilders van het eiland (Tames Oud, Germ de Jong en Scheltema). Vanaf zijn elfde jaar heeft hij altijd in het Westland gewoond en er veel geschilderd. Scheltema kwam regelmatig naar het eiland en had ook daar altijd de penselen in de aanslag. Van 31 juli 2021 tot en met 2 januari 2021 heeft het Westlands Museum een tentoonstelling aan hem gewijd. Lees er hier meer over.

 

Het boek is aan te schaffen via deze link en anders in het tweedehands circuit. 

• Schilders van het Westland
• Auteurs: Maarten van der Schaft Leo van Heijningen Ton Immerzeel John Sillevis
• Redacteur: Wil van den Bos
• Uitgegeven door Scriptum Books
• December 2010
• € 22,95

Vanaf heden is het betreden van het strand weer verboden

Ameland tijdens de Tweede Wereldoorlog

‘’Vanaf heden is het betreden van het strand weer verboden’’ Dat stond op bordjes bij het strand en dat is de titel van een tentoonstelling in het Maritiem Museum in Hollum die op 29 april 2010 werd geopend. Het is dan 65 jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog eindigde. Anna van der Molen schreef bij de tentoonstelling een boekje over Ameland in oorlogstijd. De volledige titel van het boekje is: Vanaf heden is het betreden van het strand weer verboden – Ameland tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Lees hier meer over het boekje en de tentoonstelling.

2000 jaar Ameland

2000 jaar Ameland

'2000 jaar Ameland' is uitgegeven als catalogus bij een tentoonstelling, een thema-expositie in het Natuurcentrum in Nes en het Sorgdragermuseum in Hollum. Het beschrijft de ontwikkeling van een in zee gelegen zandplaat tot een door mensen in cultuur gebracht eiland.

Twee millennia Ameland worden in beeld gebracht in twee musea. In het Natuurcentrum ligt de nadruk op de natuurlijke ontwikkeling van het eiland en in Cultuurhistorisch Museum Sorgdragermuseum staat de invloed van de mens op het eiland centraal. 

Aan deze uitgave is medewerking verleend door Rijkswaterstaat en Rijksinstituut voor Kust en Zee.

Via Rijkswaterstaat Rapportendatabank is de uitgave online te lezen.

• 2000 jaar Ameland
• Uitgave van Stichting Amelander Musea
• D. de Boer, O. Straatsma, H. v.d. Haar, M. Halma, A. Oost, A. Edes, J. de Jong, J. Krol
• Mei 2000

Beleef je plezier aan dit blog en helpen de posts je op weg uitgaven over Ameland te vinden? Doneer dan op Ko-fi een kopje koffie van € 2,-- als waardering voor de blogger 💜.  Klik hier voor de link.

Germ de Jong op Ameland

Germ de Jong op Ameland, 1948 - 1965 is een uitgave van Stichting De Ouwe Pôlle. Het werd in 1989 uitgegeven als catalogus bij een tentoonstelling met werken van Germ de Jong in het Natuurcentrum in Nes. De catalogus geeft een beeld hoe De Jong zich door Ameland is geïnspireerd. Hij kwam er vaak en graag.

Amelander kerkzilver

Amelander kerkzilver

'Amelander kerkzilver' is een brochure op A4 formaat, die is uitgegeven ter gelegenheid van de tentoonstelling 'Getuigen in zilver' die van 1 juli tot 15 september 1988 in de Oudheidkamer in Hollum te zien was. Amelander kerken bezitten kerkzilver uit de 17e, 18e en 19e eeuw. Het zijn liturgische voorwerpen, zoals avondmaalsbekers, collecteschaaltjes, doopbekken, altaarkandelaars, avondmaalsschaaltjes, hostiekelk, monstrans en een chrismatorium of oliedoos. Ze worden nog altijd op hoogtijdagen gebruikt en de collecteschalen nog wekelijks.

De Ouwe Pôlle gaf dit blad uit in samenwerking met gemeente Ameland het het Fries Museum.

• Amelander kerkzilver
• Marlies Stoter - tekst
• Peter Popken - foto's
• Uitgegeven door Stichting Ouwe Pôlle
• Mei 1988

Met de wind in de zeilen

Met de wind in de zeilen

‘Met de wind in de zeilen’ is een catalogus behorende bij de wisselexpositie over zeevarenden van Ameland. Stichting de Ouwe Pôlle organiseerde die tentoonstelling in 1984. Aan de hand van een groot aantal afbeeldingen werd met verklarende teksten het leven van Amelanders op zee en thuis geschetst. De teksten in de catalogus verwijzen naar de afbeeldingen van die wisselexpositie. Het boekje kent 31 onderwerpen, die onder meer gaan over de Oostzee, Zuid-Europa, Amsterdam, vlagvertoon, walvisvaart, Engelse oorlog, Gevaar op zee, Zeevaartschool, Nu is de zeevaart geen welvaart meer.

• Met de wind in de zeilen
• Stichting de Ouwe Pôlle
• 1984