![]() |
Pôllepraat februari 2019 |
In dit nummer:
- Herinneringen van Jitse Hofker
Pôllepraat februari 2019
- Jaargang 32
- Nummer 87
- Onder redactie van Stichting De Ouwe Pôlle Ameland
- Uitgave van Stichting De Ouwe P^ølle Ameland
- Februari 2019
- Los nummer € 5,--
Ameland uitgaven verzameld in één blog. Mis je een? Laat het weten, dan nemen we hem op. Met enige regelmaat plaatsen we een 'moaiste woa'd fan ut Amelands' en een column. Ga voor de oudere uitgaven naar 1971 in het archief en ga dan naar 'Oudere posts'. De oudste post is over een uitgave uit 1441. Het Blog wordt aangevuld met wat er maar aan bijzonders over het eiland te vertellen is, over verhalenavonden van Ameland Vertel! en over trekharmonica avonturen. Opgetekend door Jeanet de Jong.
![]() |
Pôllepraat februari 2019 |
In dit nummer:
Pôllepraat februari 2019
![]() |
Ameland InZicht 21 |
Een ondernemer moet zijn eigen broek ophouden. Dat geldt ook voor De Welvaart. Dat hoor je zo hier en daar op verjaardagen, in de winkel en op de leugenbank. Tuurlijk, ondernemen doe je voor eigen rekening en risico. Dat weet ik ook wel. Maar nu het volgende. Ons geliefde café De Welvaart staat te verstoffen en het leuke is dat we een jonge ondernemer een steuntje in de rug kunnen geven.
Daar is heel gemakkelijk iets aan te doen. Je betaalt nu alvast je biertjes die je dolgraag over een paar maanden aan de bar van de heropende Welvaart wilt drinken. Je schaft nu alvast een cadeaukaart aan van pak hem beet 100 euro. Daar ga je dan later een heerlijk lunchje van bestellen, een lekker vorkje prikken met vrienden, een warme chocolademelk met slag drinken na een dijkwandeling. Als alle mensen, die het spijtig vonden dat De Welvaart sloot en het spijtig vinden dat De Welvaart nog altijd niet open is, 100 euro schokken – en het is niet eens een gift maar een tegoed of lening - dan is die anderhalve ton in een week geritseld en geregeld. Taco Zandbergen kan dan beginnen en weet zich gesteund door de gemeenschap, de crowd die aan de crowdfunding meedeed.
De broek van de wereldvrede is te groot. Dat lossen we niet op met een crowdfunding; de klimaatverandering is een probleem dat ons boven het hoofd stijgt, maar dit? Dit is een te behappen project, waar je je geen buil aan valt en dat voor Hollum en De Welvaart het verschil maakt.
Ik heb gedoneerd, geleend, en zie nu al uit naar de versnaperingen op het terras, aan de zonzijde van De Welvaart aan de Burenlaan. Kom op! Doe mee en laat dat ‘eigen broek ophouden’ maar zitten. Help De Welvaart en doe jezelf en het dorp een plezier. Het verschil maken is zo simpel!
Jeanet de Jong
Om 03:15 uur gaat het wekkertje en om 03:36 uur begint het feestje. De maan verduistert, de maan staat dichtbij de aarde en lijkt daarom groot, de maan krijgt een rode gloed en het is de eerste volle maan van het jaar. Indianen noemen dat de wolfmaan. Alle fenomenen samen maken het een superbloedwolfmaan en voor de maan met die mooie naam ben ik eens even goed gaan zitten. Kopje thee erbij, lekkere stoel in ontspanstand voor het raam, ogen open en zo nu en dan even knikkebollen. Met de jas aan, want ik stap regelmatig naar buiten en loop ook even de straat uit om de superbloedwolfmaan achter de wieken van de molen te zien.
De volgende keer dat dit zeldzame natuurverschijnsel zich voordoet is op 31 januari 2037. Dan ben ik 80, bijna 81. Het kan best zijn dat ik dan weer het stoeltje aanschuif en voor het raam zit om uren naar een maan te turen die heel langzaam verdwijnt, roodachtig wordt om daarna net zo langzaam weer tevoorschijn te komen. Als er maar geen bewolking is. Om de weersverwachting voor januari 2037 maak ik me nu nog maar niet te sappel. We kunnen slechts bevroeden hoe het dan zal zijn.
Zit ik dan in De Stelp aan de Oranjeweg? Ben ik dan zo dement als een deur of loop ik nog kwiek rond en woon ik op mezelf in een super geïsoleerd handzaam huisje in het nieuwe wijkje op De Stelp aan de Hidde Dirks Katstraat? Liggen tegen die tijd de stranden van Ameland bezaaid met een metersbrede dikke laag plastic? Heeft de duindoorbraak alle duinen aan de noordkant meegesleurd de Noordzee in? We kunnen met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid voorspellen dat de zee tegen die tijd verder is gestegen en dat Ameland moeite zal hebben de voeten droog te houden. De jeugd van dan weet alleen uit verhalen dat er eens duinen lagen die doorbraken met een springvloed en dat er een boorlocatie deels in zee verdween.
Het kan natuurlijk ook zo zijn dat ik in 2037 het aardse voor het eeuwige heb ingeruild. We zullen zien, maar als het even kan zit ik ook dan weer klaar voor de superbloedwolfmaan. Het was vannacht fantastisch.
Jeanet de Jong
In dit nummer veel over het thema Energie. Energie, van alle tijden en tegelijk actueler dan ooit, Collega rederij Teso, de werkplek van Regina Engels.
Der Held von Ameland is een Duitse vakantieroman van Vera Booms. Ein Ferienfreizeitroman.
Die Truppe um die Ferienfreizeitkinder Biene, Maxi und Floh freut sich gemeinsam mit ihrer Freundin Tessa und deren Zirkuspinguin Hummels auf eine spannende Woche fernab von Eltern und Alltag. Doch während sie auf der Fähre der Insel entgegenschippern und die kreisenden Möwen beobachten, führt ein Moment der Unachtsamkeit zu einem kleinen Unfall, der zu großen Schwierigkeiten führt. Zeit für einen Helden...
Koop het boek in de Amelander boekhandel of via deze link.
Het culturele hoofdstadjaar van Leeuwarden en Friesland wordt dit weekend afgesloten. Samen met LF2018 liep HDK2018, het jaar dat Ameland Eiland van Hidde Dirks Kat was. Of dat Amelander jaar ook wordt afgesloten is nog niet duidelijk. Misschien wordt de Kunstmaand van 2018 wel beschouwd als de afsluiter, maar dat is nog door niemand zo benoemd. Wie zocht vond diverse sporen van commandeur Kat in de Kunstmaand, al besteedde de organisatie, een van de vijf poten onder de stichting die het themajaar uitriep, er zelf niet veel aandacht aan. Nergens was het Kat-logo te zien en het thema van de Kunstmaand werd Ameland Verbindt. Niks niet commandeur Kat. Vluchtelingen, nieuwe Nederlanders, verbintenissen tussen kunstenaars en verbindingen van materialen werden erbij gehaald. Exponenten daarvan hebben we inderdaad aangetroffen. Oké, ik zeg ‘Toren in Nes’ en ‘tekeningen in Ameland State’ en ik zeg 'niet Kunstmaand waardig'. Verder zeg ik niks meer.
Voor het overige hebben we weer genoten van de kunst, van de kopjes koffie hier en daar, het lekkere biertje. De garnalenkroket staat nog op het verlanglijstje, ik heb hem bij Nobel op de kaart zien staan.
LF2018 praat honderduit over de ‘legacy’, maar is er ook een erfenis van Eiland van Hidde Dirks Kat? Zeker is die er. Ameland heeft geleerd en laten zien dat met elkaar mooie dingen zijn neer te zetten. De Hort Op en Skiemer Wad zijn daar exponenten van. Dat het een bats werk was werd al snel duidelijk. Het valt nog te bezien of er nog eens zo’n evenement wordt opgezet, zeker als er geen subsidie valt te scoren.
Paardenkracht Mannenmoed had eerder al bewezen dat in gezamenlijkheid een mooie voorstelling is te maken en toonde dat dit jaar nogmaals.
De musea hadden tentoonstellingen die aansloten op het thema en waar de scholen van het eiland hun projecten op inspireerden. Geen schoolkind op het eiland dat nu niet weet wie Hidde Dirks Kat was.
Dan was er nog het openingsweekend met verhalenvertellers, onderdeel van de opening van het culturele hoofdstadjaar. Dat was een mooi evenement waar velen van hebben genoten. In mei werd dat uitgebreider gedaan in de vorm van Expeditie Ameland, een formule met verhalen, rondleidingen en culinaire expedities waar Ameland nog jaren mee vooruit kan.
Het zomerprogramma - Zomer vol Verhalen, Zomer vol Films en Zomer vol Tentoonstellingen - viel in het water. Nou ja, eigenlijk viel het meer in de hitte en droogte. Het was een geweldige zomer en wie op het eiland was ging naar het strand en niet naar een binnenactiviteit. Skiemer Wad had mazzel met het weer en het zomerprogramma had in die zin pech.
Wat het jaar verder heeft opgeleverd en waar het nog lange tijd van kan genieten is een club vertellers. Ze zijn speciaal opgeleid voor Expeditie Ameland en gaan nu als Ameland Vertel! verder en vertellen al regelmatig bij verschillende gelegenheden.
Het themajaar heeft ook enkele producten voortgebracht die als erfenis beschouwd kunnen worden. Er zijn boeken uitgegeven, zoals het boek van Cor, het hertaalde dagboek van Kat, het Arctisch Kookboekje en de Nederlandse versie van Ype Poortinga zijn boek over het verblijf van Kat bij de Inuit. Het zijn stuk voor stuk uitgaven om te zoenen.
Hidde kan met genoegen terugkijken op een jaar dat zijn naam droeg.
Jeanet de Jong
Walvissen groot en vet - Nederlanders op walvisvaart in het Hoge Noorden is een bloemlezing over de walvisvaart. Oude teksten, van verschillende auteurs, vertaald in eigentijds Nederlands door Hans Beelen en Ingrid Biesheuvel. Een groot deel van dit boek werd geschreven op Ameland, in huisje Vogala in Ballum.
Meer dan driehonderd jaar voeren Nederlanders ter walvisvaart naar het Hoge Noorden. Aan de hand van authentieke bronnen wordt de jacht op walvissen in het tijdperk van de arctische walvisvaart uit de doeken gedaan. In de ijzige wateren speelden zich avonturen, maar ook rampzalige gebeurtenissen af. In veel gevallen stammen de teksten van opvarenden die het harde leven aan boord hebben meegemaakt.
De fragmenten, zorgvuldig gekozen uit bronnen die veelal in de vergetelheid zijn geraakt, zijn verluchtigd met veel afbeeldingen van zeemonsters en walvisjacht. In het boek staat onder meer de brief die Hidde Dirks Kat aan zijn 'innig geliefde' Jantje Jans schreef in februari 1778.
‘Walvissen groot en vet’ geeft een overzicht van de historische betekenis van de walvis en de walvisvaart voor de Nederlandse economie, wetenschap en cultuur. Een boek vol spannende en relevante verhalen kost 20 euro.
Lees hier meer over Walvissen groot en vet.
Koop het boek in de boekhandel of via deze link.
Beleef je plezier aan dit blog en helpen de posts je op weg uitgaven over Ameland te vinden? Doneer dan op Ko-fi een kopje koffie van € 2,-- als waardering voor de blogger 💜. Klik hier voor de link.
Vijftien vrouwen schreven op Ameland 15 verhalen en Droomvallei Uitgeverij maakte er Paal 15 van.
De Waddeneilanden waren ook de inspiratiebron voor 15 schrijvers, die ieder voor zich een motivatie hadden om een verhaal over dit werelderfgoed te schrijven.
De vrouwen schreven hun verhaal op Ameland in 5 dagen tijd. Ze kregen een workshop, moesten een plot bedenken en dit uitwerken tot een intrigerend kort verhaal.
Een deel van de opbrengst van de boekverkoop gaat naar de Waddenvereniging.
Paal 15 kost € 12,50.